Met Pinksteren allemaal vrij - dat is gewoon fijn

Tweede Kerstdag, Tweede Paasdag, Tweede Pinksterdag en Hemelvaart staan als collectieve vrije dagen onder toenemende maatschappelijke druk. Te duur en te ouderwets aldus verschillende critici.

Het van oorsprong katholieke Portugal schaft vier feestdagen (waarvan twee religieuze) af om de financiële crisis het hoofd te kunnen bieden, de Deense regering overweegt hetzelfde. D66-Kamerlid Wouter Koolmees stelde deze week voor om Tweede Pinksterdag te laten vervallen als vrije dag.

De argumenten voor het afschaffen of verminderen van religieuze feestdagen zijn van economische aard. Het kost een enorme bom duiten om (bijna) heel Nederland een paar keer per jaar stil te leggen. Gezien Koolmees' politieke kleur zouden ook de andere collectieve vrije dagen geen lang leven beschoren kunnen zijn.

Achter deze af en toe oplaaiende discussie schemert een anti-religieuze agenda. Het christelijk geloof is niet echt populair en veel christelijke gebruiken worden als achterhaald beschouwd. Hetzelfde lot treft niet-christelijke gelovigen. Denk aan de onzalige discussie over het verbod op rituele slacht en het besnijden van jongens.

De collectieve vrije dagen rond Kerst, Pasen en Pinksteren verdienen behouden te blijven, ook als je niet in hun religieuze betekenis gelooft. Om te beginnen vinden deze feestdagen hun oorsprong in de christelijke traditie, hoewel veel mensen zich dat niet meer zullen realiseren. Deze hoogfeesten delen het jaar in verschillende delen op.

Daarmee geven ze ritme en structuur aan het leven. Ze weerspiegelen de menselijke gemoedstoestand: van werk naar ontspanning en weer terug, zoals de zondag dat ook doet voor de (werk)week. Het leven is namelijk geen opeenstapeling van dagen, weken en maanden die een exacte kopie van elkaar zijn. Mensen leven van hoogtepunt naar hoogtepunt, van hoogfeest naar hoogfeest.

Daarnaast zorgen deze religieuze feestdagen voor momenten van collectieve rust en recreatie, precies zoals de zondag voor de week doet of zou moeten doen. Iedereen zijn eigen vrije dagen laten kiezen, klinkt modern en autonoom, maar een totale individuele versnippering van de rustmomenten doet veel af aan de kwaliteit ervan.

Rust en ontspanning willen vaak gedeeld worden. Bovendien, het leven bestaat uit meer dan werken, werken, werken. De traditionele feestdagen waarborgen dat. Werk is gemaakt voor de mens, de mens niet om te werken, om een beroemde bijbelse uitspraak maar eens te parafraseren.

Tot slot, deze oude christelijke feestdagen vormen ongeveer het laatste tegengif voor een bijna totale vergeetachtigheid van de bevolking als het gaat om de eigen religieus-culturele geschiedenis. Mensen weten niets meer van het christendom. Dat christelijk analfabetisme is een probleem, ook voor niet-christenen, atheïsten en ietsisten.

Doordat wij onze wortels hebben verwaarloosd, snappen wij steeds minder wie wij zijn. Kerst vertelt het verhaal van een mensgeworden God, Pasen van zijn sterven en verrijzenis uit de dood, Hemelvaart over zijn opgang tot de hemel en Pinksteren over het vaste geloof van christenen dat Gods liefde en creativiteit altijd met ons zullen zijn. Of je dat nu gelooft of niet, doet niet ter zake. Je moet het weten, net zoals je Bach, Van Gogh en Tolkien moet kennen.

Geniet van Tweede Pinksterdag, met gezin of familie, op het strand of op een meubelboulevard. Maar bedenk ergens tussen Scheveningen en Ikea dat je deze vrije dag aan de christelijke traditie te danken hebt. En wie weet eindig je op je vrije Tweede Pinksterdag wel in een kerk. Misschien geen slecht idee.