Met opmars IS dreigt slachting in Deir Ezzor
Opnieuw dreigt een grote slachtpartij in Syrië. Deze keer niet in Aleppo, maar in de Oost-Syrische stad Deir Ezzor. Terreurbeweging Islamitische Staat heeft de verdedigingslinies van het regeringsleger in de stad doorbroken. Als het Syrische leger hier verliest, dreigt een groot bloedbad.
Na de nederlagen in Irak aast IS op een nieuwe overwinning in Deir Ezzor. Veel IS-strijders die uit Mosul zijn gevlucht, zijn in Deir Ezzor neergestreken, onder wie leden van jihadistische elite-brigades. De beweging wil het verlies van Mosul compenseren met de inname van het kwetsbare Deir Ezzor.
IS slaagde er deze week in om het vliegveld af te snijden van de rest van de stad. Doel daarvan was het blokkeren van de bevoorradingsroute. Deir Ezzor is een regeringsenclave in IS-gebied (voorheen woonden in deze stad zo'n 300.000 mensen) en de enige manier om de stad te bereiken is vanuit de lucht. Nu het vliegveld onbereikbaar is, is ook de laatste ontsnappingsmogelijkheid verdwenen. De burgers en militairen zitten als het ware op een eiland, omringd door haaien, terwijl de zeespiegel iedere dag stijgt.
In het kort
-In de Oost-Syrische stad Deir Ezzor dreigt een bloedbad
-IS wil het verlies van het Iraakse Mosul compenseren met de inname van de kwetsbare stad
-Nu het vliegveld door IS van de stad is afgesneden, kan de stad niet bevoorraad worden
Bloedbad
Het grote kantelmoment lag in de nazomer. Straaljagers van de Amerikaanse coalitie tegen IS richtten een bloedbad aan onder Syrische militairen: 106 van hen werden omgebracht en nog eens 110 raakten gewond. Een foutje, zeggen de Amerikanen. Een bewuste poging om IS te helpen, zeggen de Syriërs. Foutje of niet, IS had er veel baat bij: vlak na het bloedbad veroverde de terreurbeweging een belangrijke heuvel op het leger, waarna de problemen begonnen.
Er zijn nu voor de verdedigers van Deir Ezzor twee scenario's mogelijk: de eerste is het Tabqa-scenario. Tabqa was een plaatsje in de buurt van IS-hoofdstad Raqqa, waar, net als nu in Deir Ezzor, regeringsmilitairen waren omsingeld door IS, zonder hoop op redding.
Na verschillende pogingen slaagde de terreurorganisatie er in augustus 2014 in om de luchtmachtbasis, waar de militairen verbleven, binnen te dringen. De militairen gaven de strijd direct op. Wat volgde, was een ongekende slachtpartij: honderden militairen en regeringsgezinde militieleden werden in koelen bloede afgeslacht ¿ de meesten werden in de woestijn geëxecuteerd met niets meer aan dan hun ondergoed.
Een andere mogelijkheid is het Kuweires-scenario. Syrische militairen werden sinds 2014 belegerd door IS op de militaire basis Kuweires, iets ten oosten van Aleppo. Twee jaar hielden de militairen op een piepklein stukje grond stand tegen een IS-overmacht. Uiteindelijk werden zij in 2016 bevrijd door hun collega's, die hen met hulp van Russische luchtbombardementen wisten te ontzetten.
Liever doodvechten
Mogelijk gokken de burgers en militairen in Deir Ezzor op een herhaling van dat succes. De strategie van IS laat hen ook geen andere keus: de beweging spaart haar vijanden zelden. IS zou gisteren tien gevangengenomen militairen hebben geëxecuteerd door ze met tanks te overrijden. De overgebleven militairen hebben aangekondigd zich liever te zullen doodvechten dan zich over te geven.
Het symbool van de regeringsmacht in de stad is generaal Issam Zahreddine. De generaal van druzische afkomst (een religieuze minderheid in Syrië) met zijn karakteristieke snor en zijn valk op de schouder, heeft er in de loop der jaren de lugubere gewoonte van gemaakt om met de lichamen van omgebrachte IS-strijders te paraderen. Voor Zahreddine en zijn troepen staat overgave gelijk aan een gruwelijke dood.
Volgens berichten uit de stad worden de bewoners ook gemobiliseerd. Want ook hun wacht veel leed als IS binnenstormt. Iedereen die op de een of andere manier betrokken was bij het regime, kan wraakacties van IS verwachten. En na drie jaar zijn er veel banden ontstaan tussen de bevolking en het leger.
Vooral voor de Shaitat-stam dreigt uitzonderlijk gevaar. Deze Arabisch-soennitische stam, die in Oost-Syrië veel leden heeft, staat aan de kant van de regering. Op veel plekken maakt IS openlijk jacht op de stamleden. In augustus 2014 werden zo'n 700 Shaitat-leden vermoord, onder meer door onthoofding en kruisiging.
Het ziet er voorlopig slecht uit voor Deir Ezzor. De dichtstbijzijnde hulptroepen bevinden zich op 250 kilometer afstand. Daarnaast speelt het weer de verdedigers van de stad parten: het zicht van de straaljagers wordt belemmerd, waardoor er amper vluchten worden uitgevoerd.
Russen en Turken samen ten strijde
Rusland en Turkije hebben gisteren voor het eerst samen luchtaanvallen in Syrië uitgevoerd. Er werden bombardementen uitgevoerd op het stadje al-Bab in de provincie Aleppo. In totaal namen negen Russische en acht Turkse gevechtsvliegtuigen deel aan de missie. Het zou gaan om een missie gericht tegen IS.
