Met opa, oma en kinderen in één huis

Ja, zo kan ik het ook, reageerde één van mijn collega's toen ik hem bij mij thuis had uitgenodigd om mijn 50ste verjaardag te vieren. Ik ben antropoloog en heb voor mijn onderzoek met mijn man en kinderen twee jaar in India gewoond. Nadat we waren teruggekeerd in Utrecht, zijn we enkele jaren later verhuisd naar mijn geboortedorp om samen te gaan wonen met mijn ouders (toen 80 en 82 jaar).

In India hadden we ons laten inspireren door de wijze waarop daar generaties samenwonen. Soms moet je de wereld rondreizen om te ontdekken dat het in je geboortedorp traditioneel gezien niet anders is. Want ook in onze boerensamenlevingen is intergenerationeel samenwonen gebruikelijk en vaak zelfs nodig om een boerderij met melkvee te runnen.

We hebben indertijd mijn ouders het voorstel gedaan om hun grote vrijstaande huis uit te breiden met een aangebouwd appartement. Mijn ouders waren enthousiast en ook ontroerd, want het grote huis met tuin werd voor hen te bewerkelijk. Het begon ook wat onveilig te voelen.

Ze speelden met het idee om naar een aanleunflat te gaan, juist omdat ze 'nog zo goed waren'. Maar dat was een negatieve keuze. Ook zij wilden, net als de meeste ouderen, graag 'thuis blijven'.

Naar India gaan was spannend, maar ook verhuizen naar een intergenerationele setting in een orthodox protestants dorp in het Groene Hart was een avontuur. Mijn ouders waren goed ingebed in de dorpsgemeenschap, kerkgemeenschap en familie. Desondanks bleek deze nieuwe setting een enorme sociale meerwaarde te hebben.

undefined

Lastig

"En vertel", zei mijn moeder (ze is drie jaar geleden overleden) altijd, als ik 's avonds na mijn werk even binnenwipte. "Wat heb jij vandaag meegemaakt?"

Het liefst had ze dan dat ik iets vertelde over een lastig of ontroerend gesprekje met een student. Een anekdote, een dilemma of een discussie die tijdens een vergadering was voorgevallen.

Mijn ouders genoten van de kleinkinderen die met vriendjes urenlang om het huis rommelden. Ook het beroep dat op hen werd gedaan, als onze jongste tussen de middag bij hen kwam 'overblijven'.

De vertrouwelijke babbeltjes met opa of oma gaf hun bestaan een andere betekenis. Met een gezin onder hetzelfde dak beleefden ze de hoogtepunten, maar ook de moeilijke dingen werden gedeeld.

undefined

Reuring

Mijn ouders waren mentaal nog helder, maar de prikkelrijke omgeving waar ze met ons in terechtkwamen, schudde hun leven op en maakte hen ronduit scherp. Reuring is goed, voor iedereen maar ook voor ouderen. Een leven in verbondenheid, met ups en downs, geeft zin aan het leven.

"Zo kan ik het ook", zei mijn collega. En ik begrijp wat hij bedoelde, want in Nederland wordt gebouwd voor homogene 'categorieën': eengezinswoningen, studentenhuizen en bejaardenflats houden generaties uit elkaar. Sociale woningbouw waar je samen apart kunt wonen, net als ik met mijn ouders, is een uitzondering, als het al bestaat.

Lang niet iedereen zal ouders of kinderen hebben die 'geschikt zijn' om zo mee samen te wonen. Maar als gemeenten dat zouden faciliteren, wordt de overweging een gespreksonderwerp.

Ik heb ondervonden dat het een win-win situatie kan opleveren, waarin over en weer generaties elkaar kunnen inspireren; een zinvol experiment.

undefined