Met het gedicht zelf is niks mis

In Kamp Westerbork mocht de 15-jarige Auke de Leeuw het gedicht over zijn oud-oom die voor de SS vocht, op 4 mei al niet voordragen. En gisteren ontstond er zoveel commotie, dat hij zijn woorden nu ook niet meer kan uitspreken bij de Nationale Dodenherdenking in Amsterdam.

Het Nationaal Comité 4 en 5 mei vindt nog steeds dat er niks mis is met het gedicht zelf. Het gaat, zegt woordvoerder Simon Jacobus, over de dilemma's binnen een gezin in oorlogstijd, over goede en foute keuzes. En zij benadrukt dat het nooit de bedoeling is geweest de herdenking van de slachtoffers te verbreden naar de daders, zoals de oud-oom van Auke, die een foute keuze maakte.

Toch maakten het informatiecentrum over Israel CIDI woensdagavond in een openbare brief bezwaar tegen de aandacht die met dit gedicht uitging naar deze man die zich aansloot bij de nazi's. De grens tussen goed en fout werd daarmee vertroebeld, vond het CIDI. Ook het Auschwitz-Comité reageerde geschokt en dreigde de herdenking te boycotten. Onder zoveel druk van slachtoffers besloot het 4 en 5 mei-comité de jongen af te bellen.

Al een paar weken geleden heeft het Herinneringscentrum Kamp Westerbork zich kritisch uitgelaten bij het Nationale Comité. Als winnaar van de tweede prijs van de jaarlijkse gedichtenwedstrijd, zou Auke de Leeuw het gedicht daar voordragen. "Het is een prima gedicht, maar wij vonden het niet passen op deze plek en op deze dag", zegt directeur Dirk Mulder. "En op voorhand weet je dat dit ongelooflijk veel mensen pijn zou doen."

Het Nationaal Comité heeft het volgens woordvoerder Jacobus nu te druk voor een evaluatie. Zij vindt het verdrietig dat er zoveel emoties zijn losgekomen, maar de organisatie denkt vooralsnog niet dat ze dit had kunnen voorkomen door eerder in te grijpen. Jacobus: "Wij hadden respect voor de beslissing van Westerbork, maar de jongen was tweede bij de wedstrijd, hij was gekozen door een onafhankelijke jury en wij wilden hem toch een platform bieden." Nu draagt alleen winnares Charlotte Fontijne een gedicht voor op de Dam.

Mijn naam is Auke Siebe Dirk

Ik ben vernoemd naar mijn oudoom Dirk Siebe

Een jongen die een verkeerde keuze heeft gemaakt

Koos voor een verkeerd leger

Met verkeerde idealen

Vluchtte voor de armoede

Hoopte op een beter leven

Geen weg meer terug

Als een keuze is gemaakt

Alleen een weg vooruit

Die hij niet ontlopen kan

Vechtend tegen Russen

Angst om zelf dood te gaan

Denkend aan thuis

Waar Dirk z'n toekomst nog beginnen moet

Zijn moeder is verscheurd door de oorlog

Mama van elf kinderen, waarvan vier in het verzet zitten

En een vechtend aan het oostfront

Alle elf had ze even lief

Dirk Siebe kwam nooit meer thuis

Mijn naam is Auke Siebe Dirk

Ik ben vernoemd naar Dirk Siebe

Omdat ook Dirk Siebe niet vergeten mag worden.