Met een stel rasperformers terug in de tijd van Zappa

Het zal geen sinecure geweest zijn, de podiumopbouw voor ‘Zappa’s Tapes’. Voor dit programma had Ensemble Musikfabrik een batterij slagwerk van jewelste uit de kast getrokken. De musici namen hun publiek mee terug in de tijd met nummers van diverse Zappa-albums.

“Heerlijk, hè? Alsof we weer jong zijn”, luidde een gespreksflard tussen twee willekeurige bezoekers van de Zappa-performance in het Muziekgebouw aan ’t IJ. Een avond voor fans: als Musikfabrik iets voor elkaar kreeg, was het wel het oproepen van de sfeer rond de rocklegende. Niet voor het eerst: een paar jaar terug, zelfde locatie, brachten de Keulse spelers eveneens een ode aan Frank Zappa.

Grote troef in deze productie was de arrangeur. Ali N. Askin, Duits componist, heeft met Zappa samengewerkt en leverde een trits zogezegd legitieme bewerkingen. Zappa had eens moeten weten dat zijn funky gitaarrifjes ooit nog op viool, cello en hobo zouden klinken.

Zappa als lifestyle-inspiratiebron voor een schare fans. De Amerikaan zelf was groot bewonderaar van de Frans-Amerikaanse componist Edgard Varèse (1883-1965). Hoe deze avant-gardist een arsenaal aan percussie-instrumenten een hoofdrol liet vervullen in ‘Ionisation’ uit de jaren dertig, was voor Zappa je van het. Varèses werk inspireerde hem tot zijn befaamde ‘The Black Page’.

‘Ionisation’, The Black Page’ in verscheidene versies plus Zappa’s ‘Let Me Take You to the Beach’, ‘RDNZL’ en ‘Inca Roads’: Musikfabrik draaide er zijn hand niet voor om. Het hedendaagsemuziek- ensemble gedroeg zich als een band van wereldformaat.

We waren getuige van monumentale bekkenslagen, violistische hoogstandjes en knetterende solo’s op elektrische gitaar. Een van de ensembleleden veegde liefdevol over een gong en verzorgde in een volgend nummer de zangpartij. Of was ze nu hoorniste? Ook dat instrument was onderdeel van haar palet.

Een ander karakteristiek tijdsbeeld: even gingen alle lichten uit en werd de luisteraar omringd door de experimentele klanken van Varèses ‘Poème électronique’ via de luidsprekers. Toegift: Zappa’s ‘Montana’. De Fabrikers kropen over het podium. Als je je publiek zó kunt verleiden, ben je een stel rasperformers.