Mensen zonder werk hebben drie keer zo vaak psychische klachten
Door psychische klachten verliezen mensen vaak hun baan. Maar ook mensen die werkloos raken, krijgen vaak last van psychische problemen.
Hierdoor kan het dat bijna een derde van de mensen met een uitkering – gepensioneerden uitgezonderd – psychische zorg ontvangt. Dat is drie keer zoveel als bij werkenden. Dat blijkt uit onderzoek van het CBS en Harvard University in opdracht van het ministerie van sociale zaken.
“Psychische klachten belemmeren veel mensen om aan het werk te blijven, hun werk op niveau te blijven doen of om aan werk te komen”, melden Marcel Einerhand, beleidsmedewerker bij het ministerie van sociale zaken en Bastian Ravesteijn, onderzoeker aan de Harvard Medical School. Ongeveer 20 procent van de Nederlanders heeft psychische klachten, weet de organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO).
Meer aandacht voor psychische oorzaken verzuim
“Psychische problemen worden zelden herkend”, aldus Einerhard en Ravesteijn. Terwijl daar grote winst is te behalen. Als arbodiensten, het UWV en gemeenten beter zouden samenwerken met de GGZ, zouden de problemen eerder en beter kunnen worden aangepakt, adviseren de onderzoekers. Staatssecretaris Jetta Klijnsma van sociale zaken is het daar mee eens en stelt 3,5 miljoen euro beschikbaar om de samenwerking te verbeteren.
Ook een van de grootste arbodiensten van Nederland, Zorg van de Zaak, pleit voor meer aandacht voor de psychische oorzaken achter ziekteverzuim. “Ondernemers zien vaak de signalen niet die verder reiken dan de acute aanleiding van de ziekmelding niet, waardoor medewerkers onnodig lang niet inzetbaar zijn”, zegt Annelies Hoogendoorn, directeur innovatie bij Zorg van de Zaak. Zij vindt dat er meer aandacht moet zijn voor wat er op de werkvloer speelt, voor werkomstandigheden, voor persoonlijke wensen van werknemers en hun thuissituatie.
Werk is goed voor de geestelijke gezondheid
Van de mensen die werken of naar school gaan, krijgt bijna 10 procent psychische hulp en/of gebruikt medicijnen vanwege psychische problemen. Bij 2 procent gaat het om lichte klachten. Hoe meer uren er wordt gewerkt, hoe minder klachten er zijn. “Werken is doorgaans goed voor de geestelijke gezondheid. Het vermindert de kans op depressie en geeft mensen structuur en meer gevoel van eigenwaarde waardoor ze beter functioneren”, merken Einerhard en Ravesteijn op. Jacobine Geel, bestuursvoorzitter van GGZ Nederland, bevestigt dat: “Werken is meedoen. Het helpt enorm bij het herstel van een psychische aandoening.”
Uitkeringsgerechtigden nemen 58 procent van de totale kosten van de geestelijke zorg voor hun rekening. Het hoogste percentage psychische zorg is er voor mensen met een WIA-uitkering die arbeidsongeschikt zijn verklaard vanwege ernstige, psychische klachten. Circa 150.000 arbeidsongeschikten hebben zware psychische problemen waardoor ze afgekeurd zijn.
