Meer vluchtelingen? Nee, zegt de helft van de Nederlanders
Ruim de helft van de Nederlanders vindt dat er niet meer vluchtelingen naar ons land moeten komen. Rond de dertig procent houdt zich op de vlakte en van een minderheid van dertien procent mag Nederland juist meer vluchtelingen opvangen.
'Nederland moet meer vluchtelingen opnemen dan het nu doet'. Die stelling legden onderzoekers van het Sociaal en Cultureel Planbureau duizend mensen voor, samen een 'zo representatief mogelijke' steekproef. Het SCP publiceert dit vierde kwartaalbericht van het 'Continu onderzoek burgerperspectieven' woensdag.
Het SCP begon het onderzoek in oktober. SCP-onderzoeker Paul Dekker vindt dat tijdstip van groot belang: radio, tv en kranten stonden bol van de verhalen over de 'toestroom' van vluchtelingen en ze voorspelden dat een einde nog lang niet in zicht was. Dekker vindt het met het oog op die context niet zo vreemd dat meer dan de helft van de mensen afwijzend stond tegenover meer vluchtelingen. "Ze vinden dat we eerst deze stroom maar moeten zien op te vangen."
Zwijgende meerderheid
Gelet op die bijzondere omstandigheden, staan de uitkomsten naar zijn mening niet per se haaks op de gedachte dat slechts weinig mensen een uitgesproken standpunt pro of contra hebben, en dat de grote meerderheid niet precies weet wat hij moet vinden. "Ik denk dat de overgrote meerderheid zich bij geen van de extremen thuisvoelt", zei de directeur van Vluchtelingenwerk, Dorine Manson, daarover eergisteren nog.
Dekker van het SCP houdt er rekening mee dat de uitkomst van een volgend onderzoek weer meer in lijn ligt met het idee van de zwijgende meerderheid die bezorgd is, maar tegelijkertijd ook begrip heeft voor mensen die op de vlucht zijn voor oorlog en geweld.
Afgezet tegen ander onderzoek lijkt dit SCP-onderzoek behoorlijk afwijkend. Onderzoeksbureau I&O stelde eerder op grond van een online-enquête vast dat twee derde van de Nederlanders geen bezwaar tegen een asielzoekerscentrum heeft, zeker niet als daar een aantal voorwaarden aan worden gesteld. Dekker verwondert het verschil in resultaten niet: de vraag is anders, de uitkomst dus ook, zegt hij.
Hét nationale probleem
De vaststelling dat het vluchtelingenvraagstuk ervaren wordt als hét nationale probleem van deze herfst, lijkt evenmin verrassend. Maar dat is het juist wel: niet eerder sprong een onderwerp er zó snel en zo hevig uit in de lijst van maatschappelijke problemen. Al sinds 2008 worden normen en waarden als het grootste probleem ervaren. Zelfs de economische crisis - die de media net zo goed beheerste - werd slechts zeer kortstondig gezien als een nog groter probleem dan de manier waarop we samenleven. De vluchtelingen steken daar nu ver bovenuit, maar ook hier is het de vraag of die trend het komende jaar doorzet.
Net als in voorgaande jaren daalt het vertrouwen in de politiek, zij het heel licht. Nieuw in de onvrede over politici is dat mensen hen verwijten te veel oog te hebben voor het buitenland (Griekenland, Brussel) en te weinig voor hun eigen problemen en zorgen. Ook is er bezorgdheid over verruwing in de politiek: daarmee geven politici een slecht voorbeeld voor de omgang tussen mensen.
