Meer ouders werken vrijwillig mee na kindermishandeling
Ouders die hun kinderen mishandelen werken steeds vaker vrijwillig mee aan het verbeteren van de gezinssituatie. Daardoor is het aantal kinderen voor wie de Raad voor de Kinderbescherming moest worden ingeschakeld de afgelopen acht jaar gedaald.
Dat meldt het Advies- en Meldpunt Kindermishandelking. Het aantal kinderen bij wie het AMK onderzoek doet naar mishandeling is wel fors gegroeid. Maar medewerking van de ouders zorgt voor een grote verbetering. "We kunnen nu vaak sneller de juiste hulp bieden en de situatie voor het kind weer veilig maken", aldus Jan-Dirk Sprokkereef, vice-voorzitter van Jeugdzorg Nederland.
Sinds de Wet op de Jeugdzorg van 2005 is er één toegangspunt tot de jeugdzorg: de Bureaus Jeugdzorg, met daarbinnen de AMK's. In 2005 onderzochten die de situatie van 18.951 kinderen, in 2013 was dat bij 33.571 kinderen nodig. Die stijging betekent niet dat het aantal gevallen van mishandeling echt is gestegen: steeds meer mensen weten het meldpunt te vinden.
Halsstarrigheid
Ouders werken niet altijd vrijwillig mee aan hulp voor het kind. Dan vraagt het AMK de Raad voor de Kinderbescherming om te bekijken of een beschermende maatregel (onder toezichtstelling, uithuisplaatsing) nodig is. Daarover beslist de kinderrechter. In 2005 legde het AMK bij 21,2 procent, oftewel 4017 van de onderzochte kinderen, de zaak voor aan de Raad voor de Kinderbescherming, omdat de ouders halsstarrig weigerden mee te werken. In 2013 was dat gedaald, niet alleen relatief (tot 9,9 procent) maar ook in absolute cijfers: 3340 kinderen.
"Helaas zullen er altijd gevallen blijven waarbij de gang naar de rechter onvermijdelijk is voor de bescherming van het kind", aldus Sprokkereef. "Maar de inbedding van het AMK in de Bureaus Jeugdzorg heeft absoluut tot een betere signalering van kindermishandeling geleid."
Nog niet voldoende
Niettemin vindt het Kinderrechtencollectief dat Nederland nog flink tekortschiet bij de aanpak van kindermishandeling. Het collectief, gevormd door organisaties als Defence for Children en Unicef, noemde het vorige maand in een rapportage aan de VN ontoelaatbaar dat jaarlijks meer dan 118.000 kinderen worden mishandeld, variërend van verwaarlozing tot geweld en misbruik.
Het collectief hekelde het preventiebeleid: 'Op papier vaak mooi, maar het bereikt in de praktijk te weinig ouders en kinderen'. Dat onderschrijft Sprokkereef. Hij verwacht effect van meer meldingen bij AMK of politie. "Dat moet omhoog. En de alertheid op signalen moet beter." Jeugdzorg doet een beroep op scholen, huisartsen en wijkteams.
De Augeo Foundation, een non-profitorganisatie die ijvert voor de aanpak van kindermishandeling en deel uitmaakt van het Kinderrechtencollectief, vindt hulp aan ouders niet altijd dé oplossing. De effecten zijn volgens directeur Mariëlle Dekker niet goed onderzocht. "Dus weten we niet of de kinderen door die hulp opgroeien in een veiliger gezin en of zij herstellen van de opgelopen schade."
