Meer banken falen in aanpak witwassen
Volgens toezichthouder DNB controleren meerdere banken hun klanten onvoldoende. Zo kunnen zij meewerken aan witwassen, zoals eerder bleek bij ING.
Niet alleen bij ING, maar ook bij andere Nederlandse banken wordt veel te weinig gecontroleerd op mogelijk witwassen en financiering van terrorisme. Dat stelt toezichthouder De Nederlandsche Bank in een brief aan minister van financiën Wopke Hoekstra (CDA). Hoekstra had DNB om uitleg gevraagd nadat ING voor 775 miljoen euro strafvervolging had afgekocht voor het structureel negeren van witwassignalen.
Gebrekkig
Uit eigen onderzoek concludeert DNB dat ‘verschillende banken’ veel te weinig onderzoek doen naar wie hun klanten zijn. Dat is voor banken verplicht, om te voorkomen dat zij – onbewust – meewerken aan witwasconstructies. Ook de verplichte onderzoeken die banken moeten uitvoeren naar transacties van klanten zijn bij meerdere banken ‘gebrekkig’, aldus de toezichthouder.
DNB stelt sinds 2014 al zeventien keer te hebben ingegrepen bij banken die onder toezicht staan, waaronder het uitdelen van negen boetes. Ook publiceert de toezichthouder regelmatig handvatten voor de sector hoe zij invulling moet geven aan wet- en regelgeving. Desondanks ‘pakken verschillende financiële instellingen hun verantwoordelijkheid onvoldoende adequaat op’, aldus DNB aan Hoekstra.
Verbetering
DNB spreekt in zijn brief van ‘goede initiatieven tot verbetering in de sector’. Ook de ‘actieve inzet van banken en haar bestuurders bij rondetafelgesprekken’ en ‘de gedachtevorming rond een meer centrale controle op klantenonderzoek en transacties’ zijn volgens DNB ‘positieve signalen’. Hoe dit leidt tot naleving van de wet wordt echter niet duidelijk.
Wel schrijft de toezichthouder: “DNB is van oordeel dat het zeker mogelijk is om aan de wettelijke vereisten te voldoen.” Daarvoor moeten banken ‘voldoende investeringen plegen in expertise en nieuwe technologieën’ en ‘een juist klimaat voor de beheersing van integriteitsrisico’s creëren’. Bankbestuurders moeten zich bovendien ‘persoonlijk committeren aan het voorkomen van betrokkenheid van banken bij financieel-economische criminaliteit’.
Adequaat beheersen
Hoekstra schrijft zelf in een brief aan de Tweede Kamer dat DNB erop zal toezien dat de ‘inspanningen zodanig zijn dat de banken integriteitrisico’s adequaat beheersen’. De minister stelt met DNB in gesprek te blijven over de vorderingen die de sector hierbij maakt.
Uit de brief wordt verder duidelijk dat het Openbaar Ministerie eind 2015 bij DNB aan de bel trok over meerdere strafzaken waarin ING een rol speelde. DNB had destijds al een last onder dwangsom opgelegd aan ING voor tekortkomingen bij de controle van klanten en hun transacties. Nieuw onderzoek door DNB legde ook weer nieuwe tekortkomingen bloot, aldus de toezichthouder. In 2016 werd besloten het OM voorrang te geven en zo een strafrechtelijke vervolging mogelijk te maken. Daarmee stond DNB buitenspel, omdat instellingen niet twee keer voor hetzelfde vergrijp bestraft kunnen worden.
Bij ING zijn de zaken ook na de schikking met het OM nog lang niet op orde, zo schrijft de toezichthouder. Om te voldoen aan de wettelijk voorgeschreven poortwachtersfunctie ligt er volgens DNB nog een ‘langdurig en intensief proces’ voor de boeg.
Lees ook:
Criminelen konden ongestoord bankieren bij ING
De leiding van de grootste bank van Nederland heeft jarenlang signalen van witwassen genegeerd. ING heeft een schikking van 775 miljoen euro getroffen met het Openbaar Ministerie wegens het systematisch falen in het tegengaan van witwassen via de bank. Daarmee koopt ING verdere vervolging af.
Commentaar: De schikking bij ING is onbevredigend
De ongehoorde gang van zaken bij ING, één van de grote systeembanken in dit land, is afgedaan met een schikking met het Openbaar Ministerie. 775 miljoen euro heeft de bank overgemaakt om zich te vrijwaren van ernstiger rechtsgevolgen.
