Manifest voor een riskante literatuur
1 Kunst is vrij, maar niet vrijblijvend.
2 Kunst en entertainment zijn twee afzonderlijke disciplines.
3 Kunstenaars zijn ten volle verantwoordelijk voor de toestand in de wereld of zij nemen hun eigen kunst niet serieus.
4 Deze tijden van globalisering, immigratie, toenemende religieuze spanningen, oorlog, uitholling van de democratie onder druk van populisme, verkwanseling van grondrechten onder het mom van bevordering van de veiligheid, ecologische rampspoed en economische crisis zijn bijzondere en bijzonder gevaarlijke tijden die bijzondere eisen stellen aan de kunst.
5 Wij pleiten voor een moratorium van tien jaar op literatuur die elke pretentie ontbeert om zich op enige manier tot deze thema’s te verhouden.
6 Wij verwachten van de literatuur niet dat zij oplossingen biedt, maar wel dat zij de wereld verandert.
7 Wij willen literatuur die in geen andere tijd moet zijn geschreven, dan in de tijd waarin ze is geschreven. Schrijvers zouden niet in hun werkkamer een stilleven van een appel en een peer moeten bedichten terwijl buiten het kanonnenvlees in de loopgraven lilt.
8 Wij verachten slecht geschreven boeken. Wij verachten platte pamflettistische literatuur. Maar evenzeer verachten wij literatuur die schuchter, schichtig of schouderophalend voorbijgaat aan alles wat deze tijd bijzonder en riskant maakt.
9 Men kan pas werkelijk verachten als men ook kan liefhebben. Wij houden van literatuur. Wij hekelen irrelevantie als einddoel.
10 Nonchalance in de literatuur is een misdaad.
Erik Jan Harmens en Ilja Leonard Pfeijffer
Landsmeer en Genua, mei 2009