Logica ontbreekt, maar die was er toch al niet
Het besluit van de internationale atletiekfederatie IAAF om de Nederlandse Antillen als lid te schrappen, heeft van de betrokken atleten veel kritiek gekregen, maar helemaal onlogisch is het niet. Wel valt de manier waarop het besluit tot stand kwam te hekelen. Van het ene op het andere moment hadden de Antilliaanse atleten geen nationaliteit meer. Dat het IOC zich hun lot aantrok, was een terechte uiting van respect jegens de atleten.
Toch gaat datzelfde IOC in juli dezelfde stap zetten. De Nederlandse Antillen bestaan als land immers niet meer. Naar verwachting zullen andere sportbonden volgen. Ook zal er hier en daar opluchting zijn dat aan een ondoorzichtige constructie een eind wordt gemaakt.
Hoezo ondoorzichtig? Dat de vijf vogelpoepjes op de wereldkaart de mogelijkheid hadden zich als apart land bij een wereldbond te melden, was misschien niet zo gek; er zijn wel meer kleine landjes. Maar de gevolgen riepen vraagtekens op. Dat kwam door de verschillen waarop de bonden met het fenomeen omgingen - van ongelimiteerde vrije nationaliteitenwissel tot meer gereguleerde statustoewijzing.
Zo is daar de casus Eddy Stibbe. De eventingrijder kwam in 1998 in conflict met de Nederlandse hippische bond, die hem niet wilde uitzenden naar het WK in Rome. Hij veranderde binnen de regels van hippische nationaliteit, en werd Antilliaan. Daar was eventing volkomen onbekend, maar Stibbe bereikte met zijn actie zelfs deelname aan de Pan American Games.
Drie jaar geleden trachtte een clubje Nederlandse hockeymeisjes hetzelfde scenario te volgen. Doel: als Antilliaans team meedoen aan de Olympische Spelen van Peking. De meiden waren nog nooit op een Antilliaans eiland geweest, maar kwamen nog bijna door de kwalificaties. De wereldhockeybond - toch al behoorlijk gedomineerd door Nederlandse invloed - ervoer deze poging als een affront, maar kon er niets tegen doen en vierde in stilte de mislukking.
Andersom is de vrijheid van nationaliteitkeuze niet minder excessief. Vooral in het honkbal is er een trek van het Caribische gebied naar Nederland. De meeste honkballers van internationaal niveau spelen ergens in de Verenigde Staten, maar voor een WK of EK worden die spelers - die soms geen woord Nederlands spreken - maar al te graag in de nationale Nederlandse ploeg ingelijfd.
Voor de sporters gold uiteraard de afweging: waar kom ik het verst, en daarom zijn de keuzes goed te verklaren. Nu het IOC de puntjes op de i gaat zetten, zullen de verschillende wereldbonden wel volgen. De IAAF is dus alleen maar voor de troepen uitgelopen.
Onbesproken overigens blijft de status van Aruba. Een status aparte, jawel, en dat al meer dan twintig jaar. Voor zover bekend zal de regel dat Aruba nog steeds zelfstandig atleten mag afvaardigen niet veranderen. Binnen het koninkrijk hebben Aruba, Curaçao en Sint-Maarten dezelfde status. De logica ontbreekt dus, maar er moet kennelijk wat ondoorzichtigs overblijven.
