Links en rechts teleurgesteld over 'magere' Britse troonrede

Bezuinigen blijft parool voor conservatief-liberale coalitie

MAAIKE VEEN | LONDEN

De glitterende stenen in de jurk van koningin Elizabeth waren een subtiele verwijzing naar haar diamanten jubileum, maar tussen alle pracht en praal van de opening van het Britse parlementaire jaar kon er gisteren in de grote hal van Westminster geen misverstand over bestaan: de regeringscoalitie van Conservatieven en Liberaal-Democraten houdt onverminderd vast aan straf bezuinigen.

Een hernieuwde recessie, harde afstraffing bij lokale verkiezingen en morrende conservatieven in het Lagerhuis hebben dat niet veranderd.

"De eerste prioriteit van mijn ministers is het terugdringen van het begrotingstekort en het herstellen van de economische stabiliteit", begon de koningin haar vijftien minuten durende troonrede. Daarin kondigde zij belangrijke wetten aan voor het hervormen van het staats- en ambtenarenpensioen en het splitsen van banken in publieks- en zakenbanken. Ook een hervorming van het Hogerhuis komt er aan. De negentien aangekondigde wetsvoorstellen werden door commentatoren aan zowel de linker- als rechterzijde van het politieke spectrum afgedaan als 'mager'.

Die kritiek zal premier Cameron en zijn Liberaal-Democratische vice-premier waarschijnlijk niet deren. Voor hen staat herbevestiging van hun bezuinigingen centraal, al leggen zij nu meer nadruk op economische groei. Daarom toog het tweetal aan de vooravond van de troonrede naar een goedlopende tractorfabriek in Essex om hun groeigelofte te vernieuwen na de zware verkiezingsnederlaag in de lokale verkiezingen.

Maar juist als het gaat om het stimuleren van de groei stelde de troonrede vakbonden én bedrijfsleven teleur. "De kritiek zal zijn dat de regering niet de maatregelen neemt die nodig zijn voor de economie. Zij is niet ambitieus genoeg in het introduceren van hervormingen om onze concurrentiekracht te verbeteren", luidde een eerste reactie van de rechtse commentator Tom Montgomerie. "Geen kansen, geen hoop; dat is de echte boodschap", sneerde oppositieleider Ed Miliband.

De premier moet koorddansen om de eenheid in zijn fragiele coalitie te bewaren. Dit weekend grepen enkele zeer rechtse conservatieve Lagerhuisleden de verkiezingsnederlaag aan om een ruk naar rechts te bepleiten: belastingverlaging, referendum over Europa, immigratie strenger aanpakken en meer bezuinigen. Cameron is niet van plan dat te doen, maar enige concessies vielen toch op in de troonrede. Zo ontbraken een voorstel voor het homohuwelijk, een hogesnelheidslijn Londen-Birmingham en de wet om 0,7 procent van het bnp te besteden aan ontwikkelingshulp. Bij de controversiële hervorming van het ruim 800 zetels tellende Hogerhuis - belangrijk voor de Liberaal Democraten - ontbreekt een deadline.

"Er is een toenemend aantal zaken die ik wil, maar niet kan doen", aldus Cameron gisteren in de populistische krant The Daily Mail. Die zullen de basis vormen voor het Conservatieve programma voor de volgende verkiezingen, zo beloofde Cameron. Maar die zullen er voorlopig niet komen, want dat zou electorale zelfmoord zijn voor beide coalitiepartijen.

Geen geld meer voor nieuwe reddingsacties voor eurolanden
In de allerwegen als 'mager' bekritiseerde Britse troonrede staan onder meer deze voornemens:

Ouders mogen onderling het zwangerschapsverlof verdelen; interraciale adoptie wordt vereenvoudigd; vaders krijgen meer rechten na een echtscheiding.

Aandeelhouders mogen beslissen over de salarissen van de Raad van Bestuur; grote banken moeten hun consumenten- en zakenbank-activiteiten splitsen; een Groene Investeringsbank moet investeringen in duurzame energie stimuleren; fusie van twee mededingingsautoriteiten.

Ambtenarenpensioenen worden een middenloon- in plaats van een eindloonregeling; verhoging leeftijd staatspensioen tot 67 tussen 2026 en 2028.

Oprichting van een National Crime Agency, de Britse FBI; rijden onder invloed van drugs wordt een afzonderlijk strafbaar feit.

Politie en veiligheidsdiensten krijgen toestemming om onder 'strikte voorwaarden' elektronische communicatie als e-mails en sms'en te verzamelen.

Supermarkten mogen geen misbruik maken van hun sterke marktpositie tegenover toeleveranciers.

Bij wet zal worden vast gelegd dat het Verenigd Koninkrijk niet bijdraagt aan nieuwe reddingsacties voor eurolanden.

Vakbonden en bedrijven willen meer groei-stimulansen

Geen 'ruk naar rechts', wel afzwakken linkse wensen

undefined

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden