Discriminatie
Lhbti+-leerling vaker gepest door leraren en ander schoolpersoneel dan heteroseksuele klasgenoot
Uit het eerste grote onderzoek naar de omstandigheden waaronder lhbti+-leerlingen worden gepest, blijkt dat zij vaker doelwit zijn van leraren en ander schoolpersoneel. Triest en schokkend, zegt belangenvereniging COC.
Lhbti+-jongeren worden op middelbare scholen vaker gepest door het schoolpersoneel dan jongeren die hetero zijn. Ook worden zij vaker dan hetero’s gepest in ruimtes waar geen toezicht is, zoals wc’s, kleedkamers of de parkeerplaats naast de school. Lhbti+-jongeren zeggen meer dan twee keer zo vaak dat ze niet over het pestgedrag durven praten. En áls ze het melden, wordt het minder vaak opgelost.
Dat blijkt uit een onderzoek waarmee de universiteiten Utrecht en Groningen vandaag naar buiten komen. Bijna 30.000 scholieren van 136 verschillende scholen – van openbaar, tot zwart, tot christelijk – vulden een anonieme enquête in. Het is het eerste grote, representatieve onderzoek naar de omstandigheden waarin lhbti+-leerlingen worden gepest.
Van de 30.000 leerlingen die een enquête invulden, valt een op de zes op hetzelfde geslacht of voelt zich niet thuis in het eigen lichaam. Van de heterojongeren zegt 13 procent gepest te worden, bij de lhbti+’ers is dat ongeveer een kwart tot een derde.
Geweld door leraren
Waar 14 procent van de gepeste heterojongeren zegt dat het pestgedrag van leraren komt, is dat bij de gepeste lhbti+-jongeren 24 procent . Zij zeggen ook bijna dubbel zo vaak het slachtoffer te zijn van geweld door schoolpersoneel.
“Soms is het pesten door schoolpersoneel misschien subtiel – een onhandige opmerking tegen een homoseksuele leerling, zoals: ‘Ik geef jou maar een roze mapje dan’ – maar vaak dus ook niet. Overigens kwam geweld vaker voor bij ander schoolpersoneel dan bij leraren”, zegt onderzoeker Tessa Kaufman van de Universiteit Utrecht.
Samen met haar collega Laura Baams van de Rijksuniversiteit Groningen liet ze analyses los op een grote ruwe dataset met in 2016 en 2018 verzamelde gegevens op scholen. Zijn die data inmiddels niet verouderd, nu er juist veel meer over gender gesproken wordt? Kaufman: “Door het genderdebat is er aan de ene kant meer acceptatie, maar ook meer polarisatie. Dus ik denk niet dit probleem ondertussen al is opgelost.”
Kleedkamerpesten
Naar verklaringen voor de verschillen tussen heterojongeren en lhbti+-jeugd, is het gissen, zegt ze. Op basis van de kwantitatieve enquêtes kan ze er niets over zeggen. Wel denkt ze dat bij de oudere generatie leraren meer onbegrip heerst tegenover lhbti+-jongeren, wat wellicht kan leiden tot pesterig gedrag – of gedrag dat leerlingen zo ervaren.
Als het gaat om pesten op plekken waar geen toezicht is, kan een oorzaak zijn dat juist in kleedkamers en wc’s opvalt dat lhbti+-jongeren anders zijn, zegt Kaufman. “Op die plekken staat centraal hoe je eruitziet. Misschien krijgen transgenderjongeren opmerkingen als: ‘Ga eens weg uit de jongens-wc, je ziet eruit als meisje.’”
De omstandigheden waarin jongeren gepest worden zijn belangrijk om te bestuderen, juist omdat ze aanknopingspunten bieden om pesten beter tegen te gaan. “Zeker als je ziet dat het dus gebeurt op plekken waar geen toezicht is. Ook geven deze resultaten aanleiding om te kijken hoe er meer aandacht kan zijn voor leraren in de stop-pesten-programma’s op scholen.”
‘Triest en schokkend’
“Ik vind het onbegrijpelijk dat docenten ook pesten, zij zouden juist een voorbeeld moeten zijn”, zegt een woordvoerder van belangenvereniging COC, die opkomt voor lhbti+’ers. Hij noemt het onderzoek ‘triest en schokkend’. “Des te belangrijker is het om acceptatie van lhbti+’ers een verplicht element in de docentenopleiding te maken.”
De VO-raad, die middelbare scholen vertegenwoordigt, laat weten het beeld dat leraren vaker lhbti+’ers pesten, niet te kennen. “Maar als dit uit het onderzoek komt, is dat natuurlijk zorgwekkend. Alle leerlingen hebben recht op een veilige schoolomgeving en iedereen op school wordt geacht daaraan bij te dragen”, zegt een woordvoerder.
Lees ook:
Halsema: We mogen geweld tegen lhbti+’ers nooit accepteren
De burgemeester van Amsterdam sprak van ‘verschrikkelijke onverdraagzaamheid’ die ten grondslag ligt aan anti-lhbti+-geweld, tijdens een demonstratie in augustus.
1 op de 4 kinderen meldt nare ervaringen op TikTok, YouTube en in online games
Een op de vier ouders krijgt weleens een melding van hun kind over een vervelende online ervaring. Ouders maken zich vooral zorgen over benadering door vreemden en moeilijk onderscheid tussen echte en neppe berichten.
