Lang Lang maakt muziek voor oor en oog

KLASSIEK

Lang Lang

***

Van Franz Liszt bestaan er legio karikaturen waarop hij aan het klavier zit met hoog opgeheven handen, wapperende manen en een blik naar de hemel. Aan die prentjes moest ik denken toen Lang Lang donderdag voor een uitverkochte Grote Zaal van het Concertgebouw Liszts Sonate in b speelde. Dat deed hij met enorme contrasten, soms daverend, dan weer fluisterzacht.

In recensies van de jonge Liszt werd hem zijn exuberante speelwijze wel verweten. Niet helemaal ondenkbaar is dat hij in zijn klavierleeuwentijd een vergelijkbare op effect gerichte uitvoering van zijn sonate had gegeven, ware het niet dat hij dit werk in een veel later levensstadium componeerde, toen hij al lang niet meer in het openbaar optrad als virtuoos. Zelf speelde hij zijn sonate nooit en was er niet happig op dat zijn leerlingen dat deden.

Waarschijnlijk was Liszt bang voor het type uitvoering zoals Lang Lang die donderdag liet horen: alle karakters uitvergrotend was hij onmachtig de grote structuur van dit meesterwerk hoorbaar te maken.

Het ging al mis in de openingsmaten, waarin Lang Lang de beginnoten vanuit de hoogte uit de toetsen tikte als een vogel die een wormpje uit de grond pikt, zonder heldere metrische structuur. Zo miste deze uitvoering het fundament voor de gehele sonate.

Buiten kijf stond dat Lang Lang dit moeilijke werk technisch volledig beheerste. Ook dat er vele onverwacht mooie en soms als nieuw klinkende momenten waren. Maar feit was dat de samenhang ontbrak in de qua toucher en cantilenes subliem gespeelde langzame delen. Het werd een rapsodie in plaats van een gestructureerde sonate.

Diezelfde bezwaren golden voor de Ballade van Debussy, Lang Langs openingsstuk. We hoorden toverachtige klanken, bedwelmend bijna, maar inhoudelijk moeilijk te vatten.

Na de pauze tapte Lang Lang uit een ander vaatje. Uit de 'Suite española' van Isaac Albéniz speelde hij zes delen. In deze dansante werken liet hij de verrukkelijke melodieën prachtig en gepolijst zingen, tegen kabbelende begeleidingen in 'Granada', en wist in 'Asturias' de flamencogitaar te laten ratelen. Hij slaagde er goed in de zuidelijke zon over deze muziek te laten schijnen, maar niet zo Spaans en gepassioneerd als vorige maand Jorge Luis Prats Albéniz liet klinken.

Vooral de twee delen uit Granados' 'Goyescas' leken Lang Lang op het lijf geschreven. De 'Rituele vuurdans' van De Falla knalde eruit, als een jongleur de toetsen vanaf een meter hoogte feilloos rakend. Muziek voor oor en oog!

undefined