'Laat jongeren bootjes slopen en je brengt ze een wereldbeeld bij'

Jarenlang zagen we ze in de grachten: halfgezonken bootjes die dienst deden als broedplaats voor meerkoeten. Nu blijken er zo'n 25.000 verwaarloosde bootjes in de Nederlandse jachthavens te liggen. Die havens slibben dicht, en havenmeesters worden opgezadeld met kosten. Dat beseft de branche, die geld wil steken in een fonds om de bootjes te slopen. De overheid moet meebetalen, want er dreigt een fors milieuprobleem.

"Hoe houden we het uit met de dingen, in dit geval met onze bootjes? Misschien", denkt René Gude, Denker des Vaderlands, "is het mogelijk het ene probleem samen te brengen met een ander: jeugdwerkloosheid. Zou het niet mogelijk zijn scholieren die nu van het mbo komen en moeilijk een baan vinden een jaar in te zetten bij een grootschalig sloopplan, betaald door de topsector water en de overheid?"

Zoals we in de jaren dertig het Amsterdamse Bos lieten bouwen door werklozen.
"Dit idee is anders. Dat was duidelijk een werkverschaffingsproject. Dit is werk dat hoe dan ook gedaan moet worden. Als je het laat doen door jongeren die net van het mbo af komen, geef je hen materiaalkennis mee van hout, metaal, polyester, die ze in het vervolg van hun carrière kunnen inzetten. Ze leren daarbij ook het een en ander van motortechniek, en de werking van zeilen. De watersportsector kan die kennis behouden door die jongeren na een jaar breder op te leiden. Via de ambachtelijke kennis die ze opdoen bij het slopen, herontdekken ze de culturele waarde van het fenomeen boot in Nederland."

Is dat nodig?
"Nederland kon niet ontstaan zonder de boot. Het is belangrijk dat te beseffen in een tijd dat duizenden eigenaars hun bootje laten wegrotten. De botengeschiedenis van Nederland voert terug tot zo'n 8200 voor Christus. Uit die tijd stamt een kano, een grove den die met vuurstenen is uitgehold. Daarna heeft Nederland een fantastische botenbouwcultuur opgebouwd, gebaseerd op de ervaring dat je zonder bootje niet kon overleven in deze drabbige bende."

Nu die bootjes wegrotten zijn ze een probleem geworden.
"Het woord 'probleem' betekent letterlijk: een ding dat je naar voren gooit; 'pro' is voor, en 'blèma' heeft te maken met gooien. Het is bijna een ballistieke term. Problemen betreffen dingen die wij de toekomst ingeschoten hebben, omdat wij dachten dat we ze goed konden gebruiken. Die dingen worden nu een probleem in de hedendaagse betekenis van het woord: een lastige kwestie die opgelost dient te worden.

"Dit geldt voor de bootjes én voor onze jongeren. Ook onze jeugd gooien we de toekomst in. Dat is waardevol, voor hen én voor ons. Maar ze moeten wel een taak, een functie hebben. Zodra er een generatie opduikt zonder werk hebben wij een generatie de toekomst in gesmeten, die een probleemgeneratie wordt."

En die twee problemen lost u nu met één klap op.
"We dienen ons verantwoordelijk te voelen voor die bootjes en voor die generatie jongeren. Als we die twee zaken bij elkaar laten komen, kunnen we met die jongeren werken aan een cradle-to-cradleachtige oplossing voor de bootjes. Bovendien maak je zo het metabolisme-achtige principe van de cultuur zichtbaar: we halen stoffen uit de natuur, maken er dingen van die we de toekomst in gooien, en als die dingen aan het einde van hun economische levensduur komen, zullen ze weer in de stofwisseling van de natuur moeten worden opgenomen."

undefined