Kunst uitproberen boven de bank

Eerst veel naar kunst kijken voordat je koopt. Dat adviseert kunstkenner en verzamelaar Willem Baars zijn klanten altijd. Met dat in het achterhoofd, is de Kunstuitleen een logische plek om te beginnen. Een bibliotheek voor kunst, waar je tijdelijk een werk kunt huren en dan, als het niet bevalt of je gewoon toe bent aan wat nieuws, weer wat anders uitzoekt.

Perfect voor iemand die geen idee heeft wat zijn smaak is. Of die wil kijken wat er nou eigenlijk mooi boven de bank past. Want zo nuchter is Hans Bruinzeel, directeur van Kunstuitleen Utrecht wel: veel mensen die bij zijn organisatie aankloppen, zijn vooral op zoek naar iets moois voor boven de bank. Ingewikkelder dan dat hoeft het niet te zijn.

Maar ja, hoe vind je dat tussen rekken vol met schilderijen? Kunst die ook nog met regelmaat omschreven wordt als bagger. Een collega zei het nog: ga je naar de Kunstuitleen? Daar vind je toch vooral BKR-werk?

Klopt. Althans, voor een deel bestaat de collectie van Kunstuitleen Utrecht uit overblijfselen van de Beeldende Kunstenaars Regeling, waarbij kunstenaars in ruil voor werk een uitkering kregen. Maar er is zoveel meer te vinden dan dat, zegt Bruinzeel. "Toen ik hier nog niet zo lang geleden in dienst kwam en het depot doorging, was ik regelmatig blij verrast. Veel werk komt van goede Utrechtse kunstenaars, Dirkje Kuik bijvoorbeeld."

Wel kan het allemaal wat beter worden gepresenteerd, vindt de directeur. Even opfrissen, een nieuwe lijst. Ook ziet hij kansen in het nieuwe pand in het centrum van Utrecht waar de Kunstuitleen net naartoe is verhuisd. Vergeleken met het oude, gesloten gebouw aan de Maliebaan, is het nieuwe adres klein, maar open. Er is een etalage die je uitnodigt om naar binnen te lopen.

"Ik zit vol met plannen. Bijvoorbeeld exposities organiseren rond een bepaalde kunstenaar of een thema. We zouden ook wat kunnen doen met afstudeerprojecten van de Hogeschool voor kunsten Utrecht."

Kunstuitlenen - er zijn er tientallen in Nederland - werden decennia geleden vaak vanuit idealisme opgericht door gemeenten. Beginnende kunstenaars konden hun werk aan de man brengen. En iedereen kreeg door de lage leenprijzen kans om kunst aan de muur te hebben.

Nu de subsidie in de kunstwereld minder vanzelfsprekend is geworden, hebben ook veel kunstuitlenen het moeilijk. De Kunstuitleen Utrecht bijvoorbeeld, is onlangs van een gemeentelijke instelling een stichting geworden.

Dat betekent dat er dingen zullen moeten veranderen. Zo is het de vraag of de leenprijs voor een werk 5,75 euro per maand kan blijven. Bruinzeel: "Die prijs is gelijk voor alle kunst, of iets nou honderd euro waard is of een paar duizend. Ik ben aan het kijken of dat nog wel logisch is, of je niet meer categorieën moet maken."

Ook staat Bruinzeel te springen om nieuw werk aan te kopen. Nu er vijf jaar niets is aangeschaft, is dat hard nodig. Helemaal als je bedenkt dat de meeste mensen die hun lidmaatschap opzeggen dat doen omdat ze geen werk naar hun smaak kunnen vinden.

Dat betekent niet dat Bruinzeel van plan is alleen maar kunst te kopen die populair is bij zijn klanten. Herman Brood, Corneille, het is bijna altijd uitgeleend. "Ik zou er voor kunnen kiezen om het hier helemaal vol te hangen met kleurrijk figuratief werk, omdat dat nou eenmaal goed loopt. Maar dat doe ik niet. Toch nog een stukje idealisme, denk ik. Ook ik zie het als een belangrijke taak van de Kunstuitleen om bijvoorbeeld nieuwe kunstenaars een kans te geven."

En wat als je tussen de collectie een kunstwerk vindt dat je eigenlijk niet wil teruggeven? Dan is negentig procent gewoon te koop. Wie niet in één keer een groot bedrag kan betalen, kan tegelijk met het lidmaatschapsgeld een spaarplan starten. Wel zo handig tegen de tijd dat je aan kopen toe bent.

undefined

Waar kunst kopen?

De opties om kunst te kopen zijn veelzijdig. Tot nu toe besproken: de kunstbeurs, de veiling, internet en de kunstuitleen.

Kunstuitleen

+ betaalbaar en perfect voor de twijfelaar die nog bezig is zijn smaak te ontdekken.

- je bezit het werk (nog) niet en verwacht geen topcollectie.

Internet

+ laagdrempelig en over het algemeen goedkoper dan bijvoorbeeld galeries.

- je koopt van een plaatje en er gaan veel neppers rond.

De veiling

+ je kunt er voor een goede prijs een kunstwerk op de kop tikken. Het bieden is spannend.

- aan de prijs is geen touw vast te knopen. De liefhebber van moderne kunst komt er niet altijd aan z'n trekken.

De kunstbeurs

+ 65 galeries bij elkaar in één ruimte. Je ziet veel zonder dat je het hele land door hoeft.

- lichtelijk overweldigend en niet echt laagdrempelig voor de beginnende kunstkoper.

undefined