Kritisch rapport over stuw Grave geeft gedupeerden hoop
De bij de aanvaring van de stuw bij Grave betrokken instanties reageerden traag en ze werkten langs elkaar heen. Er was geen totaalbeeld van wat er precies aan de hand was, concludeert onderzoeksbureau Berenschot. Het rapport kan als basis dienen voor schadeclaims.
De melding dat 29 december rond half 8 's avonds een botsing had plaatsgevonden, werd volgens Berenschot met ‘beperkte urgentie’ behandeld. De communicatie tussen de instanties verliep stroef, doordat verschillende regio’s betrokken waren. Pas in latere gesprekken tussen Rijkswaterstaat, veiligheidsregio’s en waterschappen kwam ter sprake dat het schip de gevaarlijke stof benzeen vervoerde. Opschalen deden de instanties afzonderlijk, niet gelijktijdig.
Miljoenen euro's schade
In eerste instantie werd alleen de Thompsonbrug, die over de stuw ligt, afgesloten voor verkeer. Pas later op de avond sloten verschillende sluizen, die bij Heumen pas om half drie ’s nachts. Daardoor daalde het waterpeil in de Maas en het Maas-Waalkanaal aanzienlijk. Door het lage water was wekenlang geen scheepvaartverkeer mogelijk, met miljoenen euro’s schade tot gevolg.
Mogelijk kan het rapport als basis dienen voor schadeclaims bij de overheidsinstanties. Tot nu toe is alleen de Duitse eigenaar van het schip aansprakelijk. Bij de rederij valt voor getroffenen echter zeer weinig te halen. In de binnenvaart is het gebruikelijk een fonds beperkte aansprakelijkheid in te stellen, waaruit alle claims betaald worden. De rechtbank in Rotterdam stelde dat in maart vast op 915.000 euro, die onder tientallen gedupeerden moet worden verdeeld. Alleen al Rijkswaterstaat diende een eerste claim in van twintig miljoen.
Aansprakelijkheid overheid
De beperkte aansprakelijkheid geldt echter niet voor de overheid. Mocht Rijkswaterstaat of de waterschappen verantwoordelijk blijken vanwege te laat of onvoldoende ingrijpen, dan zullen rederijen en verladers niet nalaten claims in te dienen, zegt advocaat Pieter den Haan. Berenschot gaat niet in op de schuldvraag, hij en andere advocaten zullen het rapport wel ‘met die bril op’ lezen, zegt Den Haan. “Maar zo gemakkelijk is de overheid niet aansprakelijk te stellen. Gelukkig maar.”
Voor hij claims indient wacht Den Haan een tweede rapport over het ongeluk af, van de Onderzoeksraad voor de Veiligheid. Dat wordt in december verwacht. Ook binnenvaartvereniging Koninklijke-BLN Schuttevaer wacht dat onderzoek af. Als de branchevereniging op basis van twee rapporten denkt dat de overheid aansprakelijk is, zal de branchevereniging overgaan tot een gezamenlijke claim, of binnenschippers helpen met individuele claims.
Mogelijk, denkt Den Haan, beslist het ministerie van infrastructuur en milieu om dan alsnog een schadefonds in te stellen, waaruit de claims betaald kunnen worden. Tot dusver zag de minister daar geen aanleiding voor.
