Taal
Knäckebröd hebben we van de Zweden, maar ook de Zweden praten een beetje Nederlands
In het Nederlands zijn er slechts enkele Zweedse leenwoorden meteen herkenbaar: knäckebröd, öre (honderdste van een kroon) en smörgåsbord.
Minder bekend is dat we ook enkele tientallen andere woorden aan het Zweeds hebben ontleend, zoals alk (vogel), grenen (hout), ombudsman en walrus.
Daarentegen bevat het Zweeds volgens de Uitleenwoordenbank van Nicoline van der Sijs ruim tweeduizend woorden met Nederlandse (of Nederduitse) wortels, uiteenlopend van andakt (aandacht) tot svavel (zwavel).
Sommige daarvan zijn in de late Middeleeuwen in het Zweeds terechtgekomen dankzij handelscontacten: het Nederduits, dat sterk op het Nederlands lijkt, was destijds in de Han-zesteden de handelstaal.
Vooral aan het begin van de zeventiende eeuw was de Nederlandse invloed op het Zweeds groot. Toen haalde de Zweedse koning Gustaaf II Adolf (1594-1632) Hollanders en Vlamingen naar Zweden om zijn land economisch te stimuleren. Hij liet zelfs een stad naar Hollands voorbeeld bouwen: Gotenburg. In het stadsbestuur speelden Hollanders een grote rol en het Nederlands was er zelfs een tijdlang de officiële voertaal (naast het Zweeds). Dat verklaart waarom er nog altijd veel alledaagse woorden met Nederlandse wortels in het Zweeds voorkomen, zoals befäl (bevel), befordra (bevorderen), härska (heersen), merendels (merendeels), ordna (ordenen) rådbråka (radbraken) en smärta (smart). Soms hebben die woorden nu wel verschillende betekenissen in beide talen. Zo is anträda een verbastering van ons woord 'aantreden', dat in het Zweeds echter 'aanvangen' is gaan betekenen.
In de rubriek 'Taal' worden grammaticale geschillen, etymologische enigma's en andere taaltwijfels, voor u opgehelderd door Peter-Arno Coppen en Ton den Boon. Alle artikelen vindt u hier.
