Commentaar
Kleuter vraagt een flexibele school
Van spelen naar leren. Kinderen die deze majeure overgang maken, zijn nog zo hard aan het groeien dat de stap van poppenhoek naar boek zich doorgaans niet al maanden tevoren aankondigt. Een lastig gegeven, vooral omdat het onderwijs in principe een jaarindeling kent.
Voor drie- en vierjarigen is een jaar een periode waarin er veel kan veranderen in hun ontwikkeling, hun nieuwsgierigheid en hun belangstelling. Ouders en leerkrachten van kleuters komen daardoor elk jaar rond deze periode voor de lastige beslissing te staan om ‘jonge’ kinderen in groep 2, die in de herfst jarig zijn, nog een jaar te laten spelen of ze door te laten stromen naar groep 3.
Juist omdat deze kinderen zich nog zo met groeispurten ontwikkelen, zijn er nogal wat bij wie er twijfel is. Want komt die drang om te gaan lezen over vijf maanden, of misschien pas over tien maanden? Het geeft te denken dat in de praktijk de leerkrachten vrij unaniem een kind bij twijfel willen laten doorkleuteren, terwijl de onderwijsinspectie bij twijfel deze kinderen juist wil laten doorstromen naar groep 3. Voor een argument dat doorkleuteren op de langere termijn voordelen biedt is geen wetenschappelijke grond.
Belang van het kind
Bij deze belangrijke beslissing is helaas niet alleen het belang van het kind in het geding. Ieder kind dat een jaar langer kleutert, kost de overheid 6500 euro. Omdat in de praktijk een op de tien kleuters een jaar langer blijft spelen, gaat het om 12 miljoen euro per jaar.
Gelukkig zijn er scholen die inspelen op de flexibiliteit die past bij de ontwikkeling van kinderen van deze leeftijd. Ze hebben bijvoorbeeld een gemengde groep 2-3, waardoor de overgang van spelen naar leren geleidelijk kan gaan. Of ze werken met groepen die niet jaarlijks maar twee keer per jaar starten.
Dat is overigens geen nieuwigheidje, maar een aanpak die ook tachtig jaar geleden al bestond, waarbij de ‘lagere school’ twee keer per jaar met een ‘eerste klas’ begon. Omdat ook toen al niet alle kinderen die binnen twaalf maanden geboren zijn tegelijk in dezelfde maand schoolrijp waren.
Het is overbodig te zeggen dat het belang van het kind en niet de kosten leidend moet zijn bij de beslissing om die belangrijke stap te zetten van spelen naar leren.
Scholen die in hun organisatie van de eerste schooljaren genoeg rekening houden met het tempo waarin kleuters zich ontwikkelen, verdienen het daarin ruim gefaciliteerd te worden.
Andere kunnen dit voorbeeld dan volgen.
De mening van de krant, verwoord door leden van de hoofdredactie en senior redacteuren.
Lees ook: Het dilemma van de kleuterjuf: is een kind klaar voor groep 3?