Klaar voor het startschot
Van een onzer verslaggevers ZWOLLE - Als fietsers weten hoe lang het duurt eer het stoplicht op groen springt, rijden ze minder door rood. Dat blijkt uit een proef van vier maanden met een 'wachttijdvoorspeller' voor fietsers in Zwolle.
Zaterdag werden de resultaten van het experiment overhandigd aan de Zwolse wethouder L. Kunnen van verkeer en vervoer. Zwolle heeft als eerste de 'wachttijdvoorspeller' beproefd, een twee-armige lantarenpaal met links het fietsstoplicht en rechts een wachtlicht, dat aangeeft hoe lang het duurt voor het fietsstoplicht op groen springt. De aanmaning 'WACHT' op het wachtlicht is omgeven door 32 lantaarntjes die snel achter elkaar doven. Als ze allemaal uit zijn, springt het licht op groen.
De wachttijdvoorspeller voor fietsers is ontworpen door het verkeersadviesbureau Goudappel Coffeng in Deventer. “De aanleiding tot de proef was om fietsers extra comfort te geven”, zegt adviseur verkeersbeheersing Gert Willems. “We verwachtten dat zij minder snel door het rode licht zullen fietsen als ze een idee hebben hoe lang ze nog moeten wachten.”
De Zwolse fietser blijkt gevoelig voor de wachttijdvoorspeller. Sinds er twee exemplaren op het kruispunt Ceintuurbaan / Dr. van Heesweg staan, is het door rood rijden met ruim een kwart afgenomen. In de ochtendspits, als iedereen haast heeft, rijdt nu nog zes procent door rood, in de middagspits 4,7. Cijfers waar menige grote stad jaloers op is. Voor het begin van de proef was de kruising overigens al 'niet echt berucht', zegt de gemeentelijke coördinator verkeersveiligheid R. ter Heerdt. Het punt werd uitgekozen omdat daar een hoofdautoroute en een hoofdfietsroute elkaar kruisen en er een scholengemeenschap vlakbij ligt.
De Overijsselse provinciehoofdstad loopt voorop met de nieuwigheid op fietsgebied. Het past in de ambitie van Zwolle om door het leven te gaan als fietsvriendelijke stad, vertelt Ter Heerdt. Het gemeentebestuur heeft recent een fietsactieplan aangenomen en de structuur van de wijken is zo gemaakt dat fietsers snel in het centrum kunnen komen. Er zijn speciale fietstunnels onder de ringweg door, terwijl automobilisten om moeten rijden. Daardoor ben je sneller met de fiets in het stadshart dan met de auto. Ten bewijs opende verkeerswethouder Kunnen de 'Zwolse fietsdag' zaterdag met een race van Zwolle-Zuid naar het Grote Kerkplein tegen twee prominente mede-bewoners: de wethouder op de fiets, de concurrentie met bus of auto. Driemaal raden wie er won.
“We denken dat het goed is dat er meer van de fiets gebruik gemaakt wordt en minder van de auto”, licht Ter Heerdt het beleid toe. “Zwolle heeft een omvang waardoor het goed mogelijk is allerlei bestemmingen per fiets te bereiken.”
Toch zal het kruispunt Ceintuurbaan / Dr. van Heesweg voorlopig het enige kruispunt met de wachttijdvoorspeller blijven. Het wachten is op een fabrikant die de fietslantarenpaal goedkoper kanmaken; de kosten bedragen nu ruim 35 000 gulden, inclusief het herprogrammeren van de regeltijd-automaat op de kruising die bepaalt wanneer welk stoplicht op groen springt. En, waarschuwt Ter Heerdt, de wachttijdvoorspeller is alleen inpasbaar bij de nieuwe regeltijdautomaten. Dus kruisingen met een oude automaat - hoe fietsgevaarlijk ook - hebben het nakijken.
De fietsersbond ENFB reageert niet onverdeeld enthousiast. Directeur beleid Tom Godefrooij vindt het apparaat op zichzelf prima. “Maar het mag nooit in de plaats komen van een verkorting van de wachttijden voor fietsers. Wat dat betreft staan onze lokale afdelingen op scherp.” Volgens Godefrooij komen fietsers er nog steeds “bekaaid vanaf in de groenverdeling. De stoplichten zijn ingesteld op het in groten getale over het kruispunt krijgen van auto's. Wil je het fietsverkeer bevorderen, dan zul je dàt moeten aanpakken en daarbovenop dan zo'n wachttijdvoorspeller.”
In Zwolle dient de fietslantarenpaal niet als excuus-Truus. In september vorig jaar, ruim voor plaatsing van de wachttijdvoorspellers, paste de gemeente het groen-regime voor fietsers aan. Ook fietsers kennen nu over het kruispunt Ceintuurbaan / Dr. Van Heesweg hun 'groene golf': het fietserslicht springt per 'stoplichtcyclus' vaker en langer op groen.
In de gemeente Lichtenvoorde is intussen een tweede proef met de wachttijdvoorspeller gestart, ditmaal buiten de bebouwde kom.