'Kip van Morgen' is eerlijk voor iedereen

De ACM, de Autoriteit Consument en Markt, oordeelde eerder deze maand dat supermarkten onterecht prijsopdrijvende afspraken hebben gemaakt over de 'Kip van Morgen'. Dit is onjuist. Supermarkten hebben namelijk geen prijsafspraken gemaakt. Ze hebben alleen afgesproken met de verkoop van plofkip te stoppen. Juist op verzoek van de staatssecretaris van landbouw. Onbegrijpelijk dat de ACM, een ander deel van de overheid, dat dan weer afkeurt.

Supermarkten, landbouworganisaties, de Dierenbescherming en Natuur & Milieu spraken vorig jaar af te stoppen met de verkoop van plofkip. De nieuwe zogenaamde Kip van Morgen leeft een iets prettiger leven en wordt een stuk milieuvriendelijker geproduceerd. Eind 2015 moet al het kippenvlees in de Nederlandse supers aan deze hogere kwaliteitsstandaard voldoen.

De Kip van Morgen leeft langer, heeft een beetje meer ruimte om te scharrelen, krijgt duurzamer voer en woont in een milieuvriendelijkere stal. Belangrijke maatregelen die boeren vaak iets meer geld kosten. De gering hogere prijs komt helemaal ten goede aan dier en milieu, niet aan de supermarkten.

undefined

Kiloknallers

De ACM noemt de afspraken rond de Kip van Morgen echter illegaal. Onze nationale kartelwaakhond ziet het kennelijk als zijn taak om elke prijsverhoging te bestrijden. Plofkip en kiloknallers moeten koste wat kost te koop blijven. Dit is een veel te beperkte opvatting van consumentenwelvaart. De ACM kijkt te veel naar de euro's en onvoldoende naar gezondheid, dierenwelzijn en milieu. Deze eenzijdige manier van beoordelen frustreert iedere afspraak tussen bedrijven en maatschappelijke organisaties om samen de lat voor duurzaamheid en dierenwelzijn hoger te leggen. En dat terwijl de staatssecretaris van landbouw vorige week supermarkten juist opriep om samen afspraken te maken over het stoppen met de kiloknallers.

Daarnaast gaat de ACM ervan uit dat de markt zelf genoeg initiatieven neemt om een duurzamere kip te produceren. Dit is onzin. Zonder de collectieve afspraken rondom de Kip van Morgen, hadden supermarkten het nooit aangedurfd om een dier- en milieuvriendelijke kip in de schappen te leggen. Dit is nu wel gebeurd bij Jumbo en Albert Heijn.

De afspraken rondom de Kip van Morgen vormen juist een elegant en noodzakelijk compromis tussen twee manieren om te verduurzamen: via de wet of via de markt. Dit compromis is noodzakelijk omdat beide manieren - de wet of de markt - nadelen kennen.

Verduurzaming via de markt betekent dat de duurzamere kip een keurmerk krijgt. Dit keurmerk is de rechtvaardiging voor een hogere prijs in de winkel. Het nadeel van kip met een keurmerk is dat die kip moet concurreren met de goedkopere, minder duurzame kip, de plofkip. Uit onderzoek blijkt dat veel burgers wel voorstander zijn van een duurzame kip, maar als consument in de supermarkt toch de goedkope variant kiezen. Met de afspraken rondom de Kip van Morgen zijn alle kippen iets duurzamer.

undefined

Boeren

De andere manier om te verduurzamen is regelgeving voor de boeren. Zij moeten dan aan wettelijke eisen voor milieu en dierenwelzijn voldoen. Regelgeving vastleggen in wetten duurt lang en is ingewikkeld. En ook als de wetgever eisen stelt aan dierenwelzijn en milieu, wordt de kip alsnog duurder. De vraag is waarom we jarenlang moeten wachten op nieuwe wetten, als de markt het zelf snel oppakt.

De Kip van Morgen verenigt het beste van de beide manieren van verduurzaming. Het zorgt ervoor dat alle kippen in de Nederlandse supermarkten duurzamer en iets diervriendelijker zijn geproduceerd. Alle partijen in het productieproces - van boer tot supermarkt - zijn het over deze afspraken eens. Met een eerlijke prijs voor iedereen. De minimale prijsverhoging die dit voor de Nederlandse consument oplevert, weegt prima op tegen de baten voor de samenleving als geheel.

Duurzaamheid aan de samenleving of de markt overlaten kan prima. Steeds meer burgers vragen om duurzamere producten en verwachten juist dat bedrijven samenwerken om dit voor elkaar te krijgen. Maar dan moet de overheid daar wel de ruimte voor geven. De uitspraak van de ACM is niet meer van deze tijd. Ze doet er goed aan om haar oordeel nog eens tegen het licht te houden.

undefined