'Kernwapens naar de schroothoop'
Ruim 120 landen, waaronder Nederland, nemen maandag en dinsdag deel aan een door Noorwegen georganiseerde conferentie over de humanitaire impact van kernwapens. Ook Krista van Velzen, oud-Tweede Kamerlid voor de SP en vertegenwoordiger van vredesorganisatie IKV Pax Christi, reist naar Oslo.
1Wat maakt deze conferentie de moeite waard?
"Iedereen is welkom: de Noorse regering heeft alle landen uitgenodigd. Sinds de Tweede Wereldoorlog en de atoombommen op Hiroshima en Nagasaki is er binnen de VN en de Navo in allerlei fora over gesproken, maar tot concrete resultaten heeft dat niet geleid. Kernwapens zijn nog altijd niet internationaal verboden. Deze conferentie verloopt trouwens buiten die organisaties om."
2Waarom lukt het de VN en de Navo niet?
"Binnen beide bestaat een dogma dat ieder besluit over ontwapening met instemming van alle leden genomen moet worden. In de praktijk betekent dat dat landen met kernwapens, zoals de VS, Frankrijk en Engeland, voorstellen vaak in een vroeg stadium al blokkeren."
3Wat hoopt u dat de bijeenkomst in Oslo gaat opleveren?
"Hopelijk kan er een nieuwe weg worden ingeslagen en kunnen er vervolgafspraken worden gemaakt. Hoewel dit geen politieke top is, kunnen de eerste stappen naar een verbod wel worden gezet: een eenduidig signaal in de richting van landen met kernwapens zou hen onder druk zetten. Denk aan het rookverbod in Nederland: in plaats van ons te richten op de rechten van rokers, kijken we naar de belangen van degenen die niet roken. Een vergelijkbare benadering van kernwapens zou heel gezond zijn."
4 Hoe schat u de kansen in?
"Goed. Idealiter moet het zo verlopen als met de aanpak van clustermunitie (bommen die kleinere bommen uitstrooien). In eerste instantie waren 50 landen bereid clusterwapens in de ban te doen. Nu is er een internationaal verbod waar 111 landen aan meedoen. Dat is via een zelfde type conferentie tot stand gekomen. Ook toen was Noorwegen een van de organisatoren: het land loopt al lang voor op dit terrein.
5Welke rol zou Nederland moeten spelen?
"Nederland moet ook voorop gaan lopen: dat doet het momenteel niet. Minister Timmermans van buitenlandse zaken veroordeelde de recente kernproef van Noord-Korea scherp, maar ondertussen liggen er op vliegbasis Volkel in Uden kernwapens van de Verenigde Staten opgeslagen. In zijn tijd als Kamerlid wilde hij die terug laten sturen naar het land van herkomst. Als minister staat hem niets meer in de weg. Ik denk dat de Tweede Kamer een dergelijk initiatief zou steunen, maar het is een kwestie van politieke wil. We zouden er als Nederland een krachtig signaal mee afgeven. Kernwapens maken onveilig: wat mij betreft verbannen we ze zo snel mogelijk naar de schroothoop van de geschiedenis."
undefined
