Kabinet: Zwarte Piet kwetst
Het is niets minder dan een enorme ommezwaai: het kabinet wil dat het Sinterklaasfeest verandert. 'Het kabinet is er voorstander van dat het feest met de tijd meegaat', schreef minister Ard van der Steur vandaag op Kamervragen van Tunahan Kuzu.
"In de vertolking van Zwarte Piet kunnen negatieve stereotyperingen een rol kunnen spelen. Deze kunnen onbedoeld vooroordelen in de hand werken en mensen kwetsen."
De maatschappelijke discussie over Zwarte Piet speelt al jaren, soms behoorlijk hevig. Premier Mark Rutte wilde zich er tot nog toe niet echt over uitlaten. 'Zwarte Piet is nu eenmaal zwart', was zijn opvatting. "Privé vind ik dat hij zwart mag blijven, maar de politiek moet oppassen een mening te hebben over Zwarte Piet", zei hij steevast. De discussie daarover wilde hij graag aan de samenleving laten, zei hij. Wel wilde hij de discussie in goede banen leiden.
Geen verbod
Daarin is het kabinet niet van mening veranderd. Zwarte Piet zal niet verboden worden. Van der Steur: "Het kabinet is van mening dat een verbod op Zwarte Piet van staatswege niet de uitweg is, maar dat de overheid een rol kan spelen om een respectvolle dialoog te faciliteren zodat er vanuit de maatschappij initiatieven ontstaan om Zwarte Piet een figuur te laten zijn die iedereen recht doet."
De brief zorgde gisteren al meteen voor ophef en vragen. Zoveel, dat Van der Steur een aanvullende verklaring deed uitgaan die meer gematigd van toon was. Hij schreef dat het kabinet niemand iets wil opdringen. "Het kabinet vindt dat de manier waarop het feest gevierd wordt aan de maatschappij is. We zien dat het feest verandert. Zwarte piet onderdeel is er onderdeel van, net als de roetveegpiet en de kleurenpieten. Het kabinet vindt dat er ruimte moet zijn voor alle vormen."
Kuzu, die sinds zijn vertrek uit de PvdA met Selcuk Öztürk een fractie vormt, had aan Van der Steur vragen gesteld over arrestaties bij de Sinterklaasintocht. Hij stelde ook vragen over de figuur van Zwarte Piet. In zijn antwoorden beaamt de minister van justitie dat de Nederlandse traditie in het buitenland vaak afwijzende reacties oproept. In 2014 concludeerde een VN-commissie al dat de Nederlandse Zwarte Piet 'een uiting van racisme' is. Van der Steur: "In het buitenland bestaan, net als in Nederland, zorgen bij sommige mensen over de stereotypering van Zwarte Piet. Het blijkt lastig, bijvoorbeeld in de VS, om de traditie van Zwarte Piet in haar huidige vorm uit te leggen."
Het woord racisme neemt Van der Steur niet in de mond, behalve in ontkennende zin: "de regering acht het van belang te benadrukken dat dit mensen die het kinderfeest altijd met veel vreugde vieren niet tot racist maakt."
Binnenkort spreekt de Tweede Kamer over een wetsvoorstel dat Geert Wilders heeft ingediend. Daarin wil de PVV-voorman juist dat 'Zwarte Piet zwart moet blijven'. Wilders wil dat in de wet wordt vastgelegd dat lagere overheden alleen mogen meewerken aan Sinterklaasvieringen 'als Zwarte Piet ook echt zwart is - of donkerbruin'.