Commentaar
Kabinet na actie Brinkman nauwelijks in staat tot antwoord op crisis
Het besluit van Hero Brinkman om de PVV-fractie te verlaten is niet alleen voor Geert Wilders een lelijke tegenvaller.
De gedoogconstructie waar het minderheidskabinet van VVD en CDA op steunt, toch al geen basis die uitnodigt tot een krachtig beleid, is door Brinkmans actie een stuk wankeler geworden.
Brinkman stelde gisteren op een persconferentie het beleid van het kabinet Rutte/Verhagen te zullen blijven steunen en ook te verwachten dat de onderhandelingen in het Catshuis tot een voor hem aanvaardbaar pakket zullen leiden. Op het eerste oog lijkt er dus niets aan de hand voor premier Mark Rutte.
Maar schijn bedriegt. Brinkman is vanaf gisteren nergens meer aan gebonden. Hij kan inhoudelijk het beleid steunen, maar niets of niemand kan hem een strobreed in de weg leggen, mocht hij op onderdelen toch een andere afweging willen maken.
Dat maakt de situatie voor Nederland uiterst precair. Het Centraal Planbureau kwam gisteren met de definitieve cijfers over de ontwikkeling van de economie. Op zich waren het bekende cijfers, maar de achterliggende boodschap was extra helder. Dit land bevindt zich in een crisis. Juist het onduidelijke kabinetsbeleid zorgt voor extra onzekerheid onder consumenten. Duidelijk kabinetsbeleid, in welke richting dan ook, zou al winst zijn.
Kan een kabinet in die gegeven situatie zich de extra onzekerheid door het verlies van de laatste zetel die de meerderheid uitmaakte veroorloven?
Rutte staat voor een moeilijke keuze. Of hij verzekert zich tevoren van de steun van Brinkman, of hij kiest voor de vlucht naar voren en betrekt de SGP nog meer bij het kabinetsbeleid. Hij kan echter ook bredere steun (in de oppositie) zoeken.
De oproep van de oppositie aan Rutte om nu onmiddellijk het ontslag van zijn kabinet bij de koningin in te dienen is hoe dan ook voorbarig. Of het kabinet nog voldoende vertrouwen in de Kamer geniet, moet in de Kamer blijken en gisteren bleek niet het tegendeel. Op zich deden de onderhandelaars zelfs een handreiking naar de oppositie. Zij beloofden met plannen te komen, waarvan in ieder geval de hoop is dat ze door andere partijen gesteund kunnen worden.
Het besluit van Brinkman om uit de PVV-fractie te stappen is overigens toe te juichen. Hij heeft zeer terechte bezwaren tegen de wijze waarop de PVV opereert.
Voor Nederland en voor het antwoord op de crisis is zijn stap echter complicerend.
