'Je moet heel graag willen uitkomen voor Jong Oranje'
Het wil maar niet lukken met de jonge garde. Hoe komt het toch dat ze voor het EK, én dus voor Tokio, zijn uitgeschakeld?
Terwijl het Nederlands voetbalelftal weer wat kleur op de wangen kreeg na een nederlaag met perspectief bij Frankrijk (2-1), had Jong Oranje dinsdagavond het schaamrood op de kaken staan na het pijnlijke verlies tegen Jong Schotland (1-2). Kwalificatie voor het EK van 2019 is nu vrijwel onmogelijk geworden voor het elftal van bondscoach Erwin van de Looi.
Het missen van het EK, waarmee ook een streep kan door deelname aan de Olympische Spelen in Tokio (2020), is bepaald geen incident voor Jong Oranje. Sinds 2007, toen de Nederlandse talenten hun Europese titel prolongeerden onder leiding van Foppe de Haan, wist Jong Oranje zich alleen nog te plaatsen voor het EK in 2013.
Het duel met Jong Schotland, waartegen alleen een overwinning genoeg was om nog uitzicht te houden op een EK-ticket, onderstreepte dat Jong Oranje niet overloopt van persoonlijkheden en karakter. De mentale weerbaarheid liet te wensen over.
Een veelvoorkomende kwaal, vindt voetbaltrainer Gertjan Verbeek (clubloos). "Het gaat erom of je pijn kunt lijden om prestaties te leveren", meent hij. "Over het algemeen vind ik dat de Nederlandse teamsporter hierin tekortschiet. De kwaliteiten die wij sommige spelers toedichten stroken niet met de hoeveelheid arbeid die ze erin stoppen. We doen te weinig. We zoeken zelden de grens op, terwijl jonge spelers juist moeten leren af te zien. Je moet ze uitdagen."
Teamgeest
Bij Jong Oranje valt ook een gebrekkige teamgedachte te bespeuren. "Wat levert het mij op, is nu een standaardvraag onder jongeren", zei Van de Looi in het AD. "Vroeger was het: potverdomme, schouders eronder en we gaan er samen voor. Nu willen ze vooraf al zeker weten dat het ze persoonlijk voordeel oplevert als ze samenwerken."
Van de Looi refereerde daarmee aan FC Twente-doelman Joël Drommel die, toen hij te horen kreeg dat hij bij Jong Oranje op de reservebank moest plaatsnemen, besloot terug te keren naar zijn club die competitieverplichtingen had. "Dat vond ik zo slecht", bromt Foppe de Haan, van 2004 tot en met 2009 bondscoach van Jong Oranje. "Het gaat erom dat je een sfeer creëert, een soort 'thuisgevoel', waarin voetballers heel graag uitkomen voor het Nederlands elftal. Ze moeten ook inzien dat het helpt in hun ontwikkeling."
Van de Looi, die in mei Art Langeler opvolgde, moet de tijd gegund worden om zo'n klimaat te creëren, vindt De Haan. De Friese coach wordt nog veelvuldig herinnerd aan 2006 en 2007, waarin Jong Oranje Europees kampioen werd. De verschillen tussen toen en nu zijn groot, meent De Haan. "Sam Lammers, die ik nu een aantal keren heb zien voetballen bij Heerenveen (en ook spits is bij Jong Oranje, red.), vind ik best een goede speler, maar in mijn tijd had ik de beschikking over Klaas-Jan Huntelaar. Dat was wel even iets anders."
Steven Bergwijn, de PSV'er die de laatste weken geprezen wordt als groot talent, wekte de afgelopen interlandperiode juist verbazing. Hij werd door bondscoach Ronald Koeman uiteindelijk niet geselecteerd voor het grote Oranje, maar eenmaal bij Jong Oranje meldde Bergwijn zich af met een liesblessure. Moet kunnen, maar Van de Looi moet zijn bedenkingen hebben gehad toen hij hoorde dat Bergwijn op de dag van Jong Oranje-Jong Schotland gewoon meetrainde bij PSV. "Cocu zei het laatst wel mooi", vindt De Haan. "Voetballers denken tegenwoordig alleen maar aan ikke, ikke, ikke. Maar toevallig is voetbal een teamsport. Je moet het samen doen."
