Je gaat toch niet met de fiets naar je werk!
Vier van de tien meest vervuilde steden op aarde bevinden zich in Iran. De in het zuiden gelegen stad Ahwaz spant de kroon. Maar ook Teheran heeft enorm te lijden onder luchtvervuiling. De stad ligt ingeklemd door het Alborz-gebergte, waardoor de lucht in de kom kan blijven hangen. De regering heeft bekendgemaakt dat jaarlijks alleen al in Teheran duizenden mensen sterven aan de gevolgen van luchtvervuiling. Wanneer het heel erg is - en dat is het regelmatig -worden de scholen zelfs gesloten.
Belangrijke veroorzakers van al die viezigheid zijn de auto's. Die zouden voor bijna de helft van de luchtvervuiling verantwoordelijk zijn. En van die auto's komen er steeds meer. Autorijden is relatief goedkoop, dus bijna alle gezinnen hebben wel een auto. Of twee. Of drie.
De gemeente Teheran heeft heus wel maatregelen genomen. Er is bijvoorbeeld een enorm metrowerk aangelegd en in het hart van de stad mogen alleen vergunninghouders autorijden. De buitenste ring van het centrum kent weer een andere regeling: op bepaalde dagen mogen de auto's met een even nummerbord de straat op en op andere dagen die met een oneven nummerbord.
Maar je zou de auto natuurlijk ook best eens een dagje kunnen laten staan. Op dinsdag bijvoorbeeld, zo'n typische doordeweekse dag waarop de lucht vaak enorm vies is. Voor dit idee is een speciale campagne opgericht, die nu binnen Iran steeds meer aandacht krijgt.
Een 25-jarige inwoner van Arak, een vervuilde industriestad, bedacht de campagne in november. De immer fietsende Mohammed Bakhtiari, lid van de plaatselijke ngo 'Wakers van het milieu', maakte posters om de autoloze dinsdag te promoten. Met die posters in de hand ging hij de straat op en sprak zijn stadgenoten één voor één aan.
Mensen bewust maken is immers belangrijk, was Bakhtiari's gedachte. De meeste mensen staan er domweg niet bij stil dat er in Iran dagelijks 70 miljoen liter brandstof wordt verbruikt en dat, zoals uit onderzoek is gebleken, 15 tot 20 procent van de autoritten volstrekt overbodig zijn.
Bakhtiari heeft zichzelf maar liefst zeshonderd weken de tijd gegeven voor de implementatie van zijn plan. De eerste honderd weken zijn bedoeld om mensen in te lichten over de campagne. Dat lukt al aardig, want Bakhtiari is al in verschillende talkshows te gast geweest.
Maar wat te doen op zo'n autoloze dinsdag? Je pakt net als Mohammed gewoon de fiets! "Maar ik moet naar mijn werk", zullen veel Iraniërs ontzet uitroepen. Fietsen doen kinderen voor de lol of arme Afghanen die zich geen auto kunnen veroorloven. Een zichzelf respecterende burger gaat toch niet op de fiets naar zijn werk?
Het vereist inderdaad een denkomslag, maar daar wordt aan gewerkt; de fietscultuur wordt in Iran nu voorzichtig gepromoot. Zo zijn er in sommige delen van Teheran fietspaden aangelegd en er bestaan kleine centra voor fietsverhuur. Bovendien wordt nu nagedacht over plannen om fietsen te gaan subsidieren.
Maar fietsen blijft op veel plekken door het drukke verkeer en gebrek aan fietspaden simpelweg te gevaarlijk, of te ondoenlijk door de vele heuvels in de stad. Ook wordt fietsen voor vrouwen - hoewel niet officieel verboden - sociaal niet echt geacccepteerd. Men vindt het obsceen.
En wat ook niet meehelpt om een bloeiende fietscultuur te creëren: veel Iraniërs hebben nooit geleerd om te fietsen. Misschien is de metro voorlopig toch een beter alternatief.
undefined
