Iraanse tv-kijkers in de ban van aids-drama

Paria is een gescheiden vrouw met twee kleine kinderen. Ze vindt een nieuwe liefde, Keyvan: jong, aantrekkelijk en afkomstig uit een 'nette' familie. Het stel trouwt en niets lijkt een zonnige toekomst meer in de weg te staan. Maar tijdens de huwelijksreis wordt Keyvan terug naar huis geroepen, zogenaamd omdat zijn vader ziek is. De waarheid is echter dat Keyvans familie de uitslag van diens bloedtest - verplicht voor elk koppel dat wil trouwen - heeft gekregen; Keyvan blijkt besmet te zijn met het hiv-virus, door eenmalig drugsgebruik op een feestje.

Het is een belangrijke verhaallijn in in de razendpopulaire serie 'Paria', die momenteel vijf dagen per week op de Iraanse staatstelevisie wordt uitgezonden. De prominente rol van hiv/aids in de serie is opvallend, want tot voor kort werden dergelijke thema's het liefst in de doofpot gestopt. Maar nu staat er onder in beeld zelfs een telefoonnummer dat kijkers kunnen bellen voor een gratis hiv-test.

Hiv en aids vormen in de Iraanse samenleving dan ook een steeds groter probleem. Volgens het ministerie van gezondheid zijn er nu 32.000 personen, voor het merendeel mannen, in Iran besmet met het hiv-virus . Van deze groep hebben 5000 personen ook aids.

Dat zijn de officiële cijfers. Deskundigen schatten het ware aantal hiv-besmettingen echter op zo'n 100.000. Het grootste aantal hiervan vindt plaats onder drugsverslaafden door het gebruik van besmette naalden. De regering probeert dit al vele jaren tegen te gaan door het verstrekken van gratis injectiespuiten. Maar er komen steeds meer gevallen van hiv door seksueel contact. Vorige maand maakte Ali Akbar Sayari, viceminister van gezondheid, bekend dat het aantal hiv-besmettingen door seksueel contact de laatste tien jaar is verdubbeld van 15 naar 30 procent van het totale aantal besmettingen.

Volgens Sayari moet er meer voorlichting komen over aids, met name onder jongeren. Hij beklaagt zich echter over het feit dat er in de Iraanse maatschappij nauwelijks gesproken kan worden over seksualiteit en de noodzaak van condoomgebruik. Seks voor het huwelijk is namelijk verboden in de islamitische republiek. Toch gebeurt dit wel steeds vaker, wat niet zo verwonderlijk is als je bedenkt dat veel mensen tegenwoordig pas op hun dertigste of later trouwen. Een andere belemmering in de strijd tegen hiv en aids is het huidige regeringsbeleid, dat er juist op is gericht het gebruik van voorbehoedmiddelen te ontmoedigen om het dalende geboortecijfer in het land op te krikken.

Een niets verbloemende veilig-vrijencampagne zit er in Iran niet in. Toch heeft de regering laten weten scholieren binnenkort voor te willen lichten over hiv/aids. Om de conservatieve burgers hier mentaal op voor te bereiden, komen direct na de uitzending van Paria allerlei deskundigen aan het woord die uitleggen waarom het echt noodzakelijk is om een dergelijke voorlichting op scholen te geven.

Iraanse series die op de staatstelevisie worden uitgezonden, worden gemaakt in opdracht van de regering en bevatten meestal een bepaalde moraal die de overheid op de burgers wil overbrengen. De tv-serie Paria lijkt de kijker ervan te willen doordringen hoe hiv en aids het levensgeluk kunnen aantasten. Ook worden misvattingen op dit gebied aan de kaak gesteld; dat een schoolkind wiens vader aids heeft geen gevaar vormt voor zijn klasgenootjes bijvoorbeeld.

Het mooie aan de serie is dat deze echt wat losmaakt onder Iraanse burgers en hen aanzet om hun kinderen voor te lichten over aids. Jammer is alleen wel dat de scriptschrijvers van Paria het blijkbaar niet aandurfden - of domweg geen toestemming kregen - om seksueel contact als oorzaak van Keyvans hiv-besmetting te kiezen.

undefined