Initiatiefnemers referendum geven verborgen agenda toe

"Oekraïne kan ons natuurlijk niets schelen, dat moet u begrijpen", aldus voorzitter Van Dixhoorn. Wat het comité eigenlijk wil, is zich eigenlijk kunnen uitspreken over een Nexit: het uittreden van Nederland uit de Europese Unie, zoals de Britten dat wel kunnen gaan doen.

"Een Nexit-referendum is tot nu toe niet mogelijk. Daarom grijpen wij alle mogelijkheden aan om de relatie tussen Nederland en de EU onder spanning te zetten", stelt Van Dixhoorn.

De historicus is naar eigen zeggen al sinds 2005 tegen de EU. Toen was er een referendum voor de Europese Grondweg. De manier waarop die grondwet door 'hotemetoten' werd opgesteld, vindt hij fout. "En wat het allerfoutste was, was dat ze dan een referendum organiseren, en Nederland stemt massaal tegen, en dan komt het er toch."

Schokkend
"Bizar en schokkend" - zo noemt Tweede Kamerlid Kees Verhoeven van D66 het nieuws. Volgens hem is de 'ontmaskering compleet'. "De meeste Oekraïners willen vooruit. Willen meer democratie, minder corruptie, willen niet blijven hangen in het oude Sovjetsysteem. Dat de bedenkers van het referendum zeggen dat het ze helemaal niet om Oekraïne gaat, is treurigstemmend en onrechtvaardig. Iets waar ook veel tegenstanders zich ook uiterst ongemakkelijk bij zullen voelen."

D66 is voorstander van het verdrag. Verhoeven: "Het is gewoonweg schandalig dat deze twee heren over de rug van Oekraïners proberen Nederland uit de EU te krijgen."

GeenStijl
Het initiatief van het Burgercomité EU voor een volksraadpleging bleef lange tijd onopgemerkt, schrijft NRC. Pas nadat website GeenStijl zich ermee ging bemoeien en het mogelijk maakten om digitaal handtekeningen te verzamelen kreeg het initiatief vaart. Ruim 450.000 Nederlanders tekenden, wat tot een referendum leidde.

De rol van GeenStijl in het referendum is niet geheel onomstreden. De website zou volgens columnist Luuk Koelman het referendum vooral hebben geadopteerd uit publicitaire overweging. "Het is simpelweg één grote PR-stunt om de marktwaarde van GeenStijl op te krikken. Red de democratie? Nee, red GeenStijl. En het is ze gelukt", schrijft hij op opiniesite Hoemannendenken.nl.

Nek-aan-nekrace
Het kabinet verwacht dat het Oekraïne-referendum een nek-aan-nekrace wordt. Dat zei een woordvoerder van het campagneteam van het ministerie van Buitenlandse Zaken woensdag. "De focus ligt op deze laatste week."

Een week voor de volksraadpleging staat volgens de meeste peilingen het ja-kamp op verlies. De komende dagen moeten volgens het campagneteam meer bewindslieden hun stem laten horen in kranten en op televisie. Ook via Twitter moeten zij tot de stemdag van 6 april vaker hun standpunt naar voor brengen.

In een interview met Nieuwsuur toonde premier Mark Rutte zich gisterenavond optimistisch dat 'in het belang van Nederland' een meerderheid voor het verdrag met Oekraïne zal stemmen. Ook verwacht hij dat de opkomstdrempel van 30 procent voor de geldigheid van het referendum gehaald wordt.