ReportageSocialistische Partij

In Oss kom je de SP nooit meer tegen op straat

Ook in de Osse wijk Ruwaard stemden veel mensen niet op de SP.  Beeld Ton Toemen
Ook in de Osse wijk Ruwaard stemden veel mensen niet op de SP.Beeld Ton Toemen

Zelfs in SP-bolwerk Oss is de partij niet meer de grootste. Hoe kan dat? ‘SP’ers zijn minder op straat en meer op het gemeentehuis.’

Orkun Akinci

De eensgezinswoningen in vijf straten uit de Schadewijk staan op de nominatie om te worden gesloopt. Dat idee van de woningstichting kan op weinig sympathie van de bewoners rekenen. De gemiddelde woonduur bedraagt hier meer dan twee decennia, mensen staan bepaald niet te trappelen om te verkassen. Hier letten mensen nog op elkaar, collecteert het buurthuis om de aanstaande crematie van een vrijwilliger te kunnen betalen. Vind elders maar eens zo’n saamhorigheid. Achter veel ramen hangen posters. ‘Niet slopen, maar renoveren.’ ‘Wij blijven hier!’ Ze zijn vormgegeven door de lokale SP, die ook een advocaat heeft geregeld om het plan – dat nog niet definitief is – aan te vechten.

Ook Hans Ottens uit de Merelstraat heeft zo’n protestvel opgehangen. Ottens is arbeidsongeschikt, woont in een sociale huurwoning en laat zich bijstaan door de partij: het prototype SP-stemmer zou je zeggen, zoals de meerderheid van de buurtbewoners. Maar Ottens liet woensdag zijn beurt voorbijgaan. “Ik zie de verkiezingen niet meer zitten”, verzucht hij. Ooit was Ottens sterk en verdiende zijn centen in de bouw. De zelfgemaakte aanbouw vormt het bewijs van zijn talent. “De SP doet wel haar best, hoor. Maar ze komen meestal daags na de markt. De partij ligt achter, de sloopplannen lagen er allang toen ze ons kwam bijstaan. Ik kan dat niet begrijpen.”

Boss van Oss

Twee kilometer verderop, in de horeca van het cultuurpodium, zit Jules Iding aan een kopje koffie. In 2009 werd de toenmalig SP-wethouder door de Universiteit van Tilburg verkozen tot de ‘Boss van Oss’, als meest invloedrijke Ossenaar. Kom daar nu nog eens om. Iding zou niet weten welke SP’er voor die titel in aanmerking zou komen. Als lijstvulling stond hij woensdag nog op de kandidatenlijst, als 46ste. Hij kreeg nog 176 voorkeursstemmen. Iding, die in 2011 de eerste gedeputeerde namens de SP werd, heeft de uitslagenavond niet met zijn partijgenoten doorgebracht. “Ik wilde de ellende niet aanzien.”

“We zijn te netjes geworden”, verzucht de zeventiger. “Vroeger gingen we elke dag op pad. Aanbellen bij de mensen, praten over milieu, cultuur en huisvesting. We hadden zo veel contacten, mensen zagen ons overal. Zo bouwden we krediet op. Maar de tijd om onder de mensen te komen, neemt af. Ook SP’ers zijn minder op straat en meer op het gemeentehuis. Er is veel onvrede, maar kiezers hebben daardoor niet meer het idee dat de SP het even zal veranderen.”

Het is precies wat Sjan Vullings voelt. Ze helpt een vriendin de boodschappen naar binnen te sjouwen, maar zet de tassen graag even neer om haar gevoel over de SP te delen. Wat altijd haar partij was, was afgelopen woensdag voor het eerst níet haar partij. “Ik zie de SP nooit meer. Vroeger waren de politici hier in Oss altijd op straat, je kwam ze overal tegen. Had je een vraag, dan kon je die stellen. Dat is niet meer.”

Krassen

Met partijleider Lilian Marijnissen heeft Vullings bovendien niet zo veel. “Haar vader Jan stond altijd tussen de mensen, Lilian heeft dat niet.” Uiteindelijk stemde Vullings woensdag ongeldig. Op het nippertje. “Ik had in het stemhokje de BBB al rood gekleurd, maar kreeg er direct spijt van. Dat voelde ook weer niet goed. Toen heb ik maar wat krassen op het formulier gezet.”

Het partijkantoor in het centrum van de stad hangt vol met oude foto’s van actievoerende SP’ers. Op een oude campagneposter fietst Jan Marijnissen met de kleine Lilian voorop. Eerlijk & Aktief, is de leus van lijst 10 uit 1989. Henk van Gerven, voorzitter van de SP-afdeling Oss, vindt de laatste nederlaag nog te vers om te kunnen zeggen hoe er een kentering kan worden ingezet. Is het schattige meisje op de fiets wellicht de verkeerde leider? “Nee, het ligt niet aan haar. We moeten opnieuw de partij worden die hoop en perspectief brengt. Ook in Oss. We zijn zeker nog een SP-bolwerk. Zouden we overal 13 procent van de stemmen halen, dan waren we een grote partij geweest. Ik denk dat wij nog steeds de hoop van de gewone man belichamen. Onze steun aan de Schadewijk is daar een voorbeeld van.”

Lees ook:

Lilian Marijnissen: ‘Kiezers zijn niet afgehaakt, maar afgehaakt gemaakt’

SP-fractievoorzitter Lilian Marijnissen heeft geen gewone baan, maar een politiek bestaan. Ze ergert zich aan collega’s die politieke spelletjes spelen en klagen over werkdruk terwijl ‘gewone mensen’ zich wanhopig afvragen hoe ze rond moeten komen.

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden