In Noorse cel correspondeert hij met duistere vrienden

Zolang Anders Behring Breivik niet aanzet tot criminele handelingen, kan hij in de gevangenis boeken en brieven schrijven en die naar buiten sturen.

De rechts-extremistische Breivik heeft sinds hij vastzit zeshonderd brieven ontvangen van fans en geestverwanten. In een van de drie cellen waarover hij in de Ila-gevangenis beschikt, staat een laptop waarmee hij ook zelf kan schrijven. Daar zou hij acht tot tien uur per dag mee bezig zijn.

De krant Verdens Gang heeft brieven die Breivik schreef in handen gehad. De krant noemt ze 'haatbrieven'. Breivik schreef volgens de krant onder meer brieven naar de Zweed Peter Mangs, die voor drie racistische moorden is veroordeeld, en naar de Duitse neonazi Beate Zschäpe, die samen met twee anderen zeker negen immigranten vermoordde.

Volgens Noorse media werkt Breivik ook aan drie boeken: een over de terreuraanslagen, een over zijn ideologie en een over de toekomst. Hij zou ook bezig zijn om buiten de gevangenismuren een netwerk voor rechts-extremisten op te bouwen.

In Noorwegen is discussie ontstaan over hoever de vrijheid van meningsuiting mag gaan. Maar nu is het nog zo dat ook gevangenen recht op een mening hebben en die mogen uitdragen, zegt Ellen Bjercke, raadgever van de Ila-gevangenis. "Dus mag Breivik brieven en boeken schrijven. Die boeken mag hij ook uitgeven - je moet je alleen afvragen wie dat wil doen. Alle brieven die binnenkomen en naar buiten gaan, worden door ons gelezen. Als wij zien dat een aanzet wordt gegeven tot strafbare handelingen, kunnen we de brieven tegenhouden en naar de politie gaan. Deze regels gelden ook voor boeken."

Omdat extreme standpunten tot geweld kunnen leiden, moeten voortdurend afwegingen worden gemaakt van wat wel en niet kan, zegt Bjercke. "Dat geldt ook voor het opbouwen van een netwerk. Dat is op zich geen criminele activiteit, maar het hangt ervanaf waar dat toe kan leiden. Bij twijfel kunnen wij correspondentie weigeren. Wij moeten de schrijver daarvan op de hoogte brengen en als die het daar niet mee eens is, kan hij daartegen in beroep gaan, tot de rechter aan toe. Van Breivik is nog geen post geweigerd. Van andere gevangenen in het verleden wel en destijds werden we in het gelijk gesteld."

Breiviks laptop is puur een schrijfmachine, zegt Bjercke. Hij heeft geen beschikking over internet.

Een paar weken geleden is de controle op post verder aangescherpt. De extra eisen gelden voor alle gevangenen, maar zijn wel ingegeven door Breiviks correspondentie.

Nederlandse gedetineerden mogen niet e-mailen
In Nederland is het voor geen enkele gevangene toegestaan om via e-mail contact met de buitenwereld te hebben. Dat is ongeacht de zwaarte van hun straf of de vraag of zij toerekeningsvatbaar zijn verklaard of niet. Dat regime geldt dus ook voor Volkert van der G. en Mohammed B., de moordenaars van respectievelijk Pim Fortuyn en Theo van Gogh. Beide daders werden voor hun politieke moorden door de rechtbank toerekeningsvatbaar verklaard.

Justitie wil met dat verbod op e-mailen voorkomen dat gevangenen vanuit hun cel contact zoeken met slachtoffers. Wel mogen zij brieven schrijven.Volgens een woordvoerder is er onlangs een pilot gestart waarbij gevangenen zeer beperkt toegang tot internet krijgen. Zij mogen sites bezoeken die kunnen bijdragen aan hun reïntegratie als zij hun straf hebben uitgezeten. Het gaat dan om sites van het UWV of woningbouwcorporaties. Alle andere sites zijn afgeschermd.

undefined