In de metaalsector is staken business as usual
Metaalwerkers leggen donderdag weer eens het werk neer. Bonden en werkgevers lopen al jaren bij elke nieuwe cao tegen dezelfde hete hangijzers aan.
Verstrijkt het ultimatum van de vakbond, dan is het staken geblazen in de metaalsector. De koepel van werkgeversorganisaties schreef er in 2015 nog een brief over. ‘Helaas is dat een fenomeen dat kenmerkend begint te worden’, klonk het toen van werkgeverszijde.
Geen onterecht geluid, want terwijl menig werknemer in crisisjaar 2013 met man en macht streed om zijn baan te behouden, legden metaalwerkers bijna een maand het werk neer. Twee jaar later waren er gedurende negen maanden werkonderbrekingen. Ze staan te boek als recordstaking. Ook dit jaar is het hommeles. Sinds juni leggen de schepenbouwers, lassers en vliegtuigbouwers van bedrijven als IHC, VDL Nedcar en Fokker af en aan het werk neer. Donderdag begint de zoveelste 24-uursstaking van 2018.
Dat staken gaat gemakkelijker met een bovengemiddeld hoog aantal vakbondsleden, geven de bonden in de metaalsector toe. Terwijl journalistenbond NVJ het moet doen met een kleine achtduizend leden, heeft alleen de metaalbond van FNV al om en nabij de 75.000 leden.
Maar, zeggen ze ook: als ze bij het aflopen van een oude cao weer met de werkgevers gaan onderhandelen, komen keer op keer dezelfde hete hangijzers op tafel. Hetzelfde blijkt uit de brieven die werkgevers al jaren naar hun onderhandelingspartners sturen.
Eerder afzwaaien
Neem de afspraken over oudere metaalwerkers. Die kunnen de wisselende dag- en nachtdiensten niet aan, merken dat hun lichaam op is en willen, net als collega’s vroeger, het liefst op hun 57ste afzwaaien. Dat zit er niet meer in, zeiden werkgevers al in 2015. Laat vijftigers en zestigers minder werken en zorg ervoor dat jonge collega’s meer uren kunnen draaien, eisen de bonden nu. Prima, klinkt het aan werkgeverszijde. Maar wie betaalt wat?
Discussie is er ook over de beloning van uitzendkrachten. Die moeten hetzelfde salaris krijgen als mensen in vaste dienst, opperden de bonden drie jaar geleden al. Nu de opdrachten binnenstromen, willen werkgevers die uitzendkrachten met alle liefde in vaste dienst nemen. Die handen zijn nodig in deze economische hoogtijdagen. Maar maak het dan ook eenvoudiger om uitzendkrachten aan te nemen, zeggen ze.
Werkgevers hopen al jarenlang op de vereenvoudiging van een ander cao-artikel. Die maakt het makkelijker om in sommige situaties af te wijken van eerder afgesproken loonsverhogingen. Trekt een grote klant zich terug, valt het jaar een keertje tegen, dan kan een werkgever zeggen: “Sorry, die loonsverhoging zit er dit jaar niet in.” Geen denken aan, zeggen de bonden.
Ga er niet steeds met gestrekt been in, klagen de bonden over de werkgeversorganisatie FME. Onderhandelingen met die andere grote ondernemersorganisatie, Metaalunie, liepen niet uit op een staking. Vergis je niet in de diversiteit van onze achterban, reageren de onderenemers van FME. Ze zijn herstellende van de crisis. Niet al onze leden kunnen de eisen van de bonden dragen, schreef hoofdonderhandelaar Ab van der Touw afgelopen zomer.
Aan het gebakkelei lijkt voorlopig geen eind te komen. “Het zou me niets verbazen als we tot Kerst doorgaan met stakingen”, zegt vakbondsbestuurder Marijke Eggengoor.
Lees ook:
Negenhonderd metaaljongens staken, wat hun bazen ook doen
Werknemers in de metaalindustrie leggen donderdag en vrijdag het werk neer. Voor een hoger salaris en voor maatregelen die maken dat oudere werknemers fatsoenlijk hun pensioen halen.
