In de ban van zoekende meisjes

Ik kan niet zeggen dat ik met nostalgie terugblik op mijn tienertijd", aldus François Ozon (45). "Het was een moeilijke periode: een gevecht met mijn lichaam, mijn familie, noem maar op."

Juist omdat adolescentie in Franse films nogal eens wordt geromantiseerd, wilde de Franse regisseur van moderne klassiekers als 'Sous le Sable' (met Charlotte Rampling) en 'Huit Femmes' (met Catherine Deneuve) het eens over een andere boeg gooien. In zijn tienerportret 'Jeune & Jolie', dat vandaag in de bioscoop verschijnt, gaat een 17-jarige scholiere stiekem aan de tippel. Niet omdat ze verwaarloosd wordt, of omdat het haar aan geld ontbreekt. Isabelle, gespeeld door het voormalige Yves Saint Laurent-model Marine Vacth (23), komt uit een liefdevolle, welgestelde familie. Ze gaat naar een van de beste scholen van Parijs, het Lycée Henri-IV, gehuisvest in een middeleeuwse abdij in het hart van het Quartier Latin. Ozon zat er zelf in de schoolbanken, vandaar de treffende portrettering.

Maar er is dus iets anders aan de hand met Isabelle. "Ik denk dat het gaat om iemand die niet in staat is om bepaalde emoties, zoals liefde en seks, met elkaar te verbinden", vertelt Ozon, die inmiddels openlijk homoseksueel is, maar daar in zijn tienertijd zeker mee worstelde. De regisseur die zelf de indruk wekt te speuren naar het mysterie achter het meisje: "Daarom speelt Isabelle waarschijnlijk een spel".

Isabelle heeft tijdens een vakantie aan zee haar eerste seksuele ervaring, maar ze lijkt wel verdoofd.

François Ozon: "Ja, ze ondergaat haar eerste vrijage meer als een 'out of body experience' dan dat ze er iets bij voelt. Ze kijkt naar zichzelf als een buitenstaander. Ze heeft wel het vermoeden dat er een nieuwe fase in haar leven is aangebroken. Maar omdat ze het zo neutraal ondergaat, probeert ze het op de een of andere manier te bezweren, door bijvoorbeeld niet meer met haar jongere broertje te praten, en zichzelf flink uit te dossen."

Opvallend is het gemak waarmee ze in een chique call girl verandert. Ze gaat geruisloos op in het decor van dure hotels.

"Tegenwoordig kun je met een druk op de knop aan seks komen. Ik denk dat dat het grote verschil is met mijn eigen generatie. Internet en sociale media hebben seks zeer toegankelijk gemaakt. Isabelle kijkt gewoon porno op haar slaapkamer. Haar moeder heeft daar beneden in de huiskamer geen weet van."

Geld is niet haar drijfveer. Toch heeft ze het er continu over.

"We leven in een liberale, financiële wereld, en ik denk dat Isabelle het toonbeeld is van een generatie die een obsessie heeft ontwikkeld voor geld. Isabelle weet exact de prijs van dingen. Ze onderhandelt over haar diensten: 300 euro voor dit, 500 euro voor dat. Als ze bij een psychiater terechtkomt, gespecialiseerd in tieners, biedt ze ironisch genoeg aan om hem te betalen met het in de hoererij verdiende geld."

In Buñuels klassieker 'Belle de Jour' uit 1967 speelde Catherine Deneuve een jonge doktersvrouw met een geheim leven als prostituee.

"Juist, ook zij deed het niet voor het geld. Ze was eerder verveeld met haar bourgeois leventje. Ze had allerlei sluimerende verlangens. In mijn film ervaart Isabelle iets soortgelijks. Misschien verloopt haar leven wel te perfect, en heeft ze een avontuur nodig, iets gevaarlijks, iets mysterieus."

Was 'Belle de Jour' een inspiratiebron voor 'Jeune & Jolie'?

"Buñuels film gaat wat mij betreft meer over fantasie. Ik wilde het realistischer, zoals in Pialats 'À Nos Amours' uit 1983, een film die ik in mijn tienertijd zag en waar ik erg van onder de indruk was. Sandrine Bonnaire speelt daarin een 16-jarig meisje dat veel seks heeft met veel jongens. Fantastisch vond ik ook het tienerportret 'La Boum' uit 1980. Sophie Marceau is daarin een schoolmeisje van veertien dat haar eerste liefdeservaringen heeft. Als jongetje was ik compleet gefascineerd door die zoekende meisjes."

Op 17-jarige leeftijd stiekem betaalde seks hebben met volwassen mannen in anonieme hotelkamers is wel wat anders.

"Ja, maar helaas niet uitzonderlijk. Tijdens mijn research heb ik met veel politie-agenten gesproken, speciaal belast met jongeren in de prositutie. Opvallend is, dat het veel voorkomt in rijke families, en in families waar religie een belangrijke rol speelt, waar het gewicht van het geloof zwaar wordt gevoeld. Mijn film is natuurlijk geen sociologische studie, maar er bleken bijvoorbeeld veel jongeren uit joodse families op drift."

U heeft vast nagedacht over een verklaring.

"Ik denk dat het om kinderen gaat die het door hun ouders uitgestippelde pad als zeer benauwend ervaren. Het gaat om het verlangen om de realiteit te ontvluchten, en de monotonie te doorbreken. Seksuele bewustwording gaat gepaard met het zoeken naar een eigen identiteit. Jongeren gaan op zoek naar het experiment, het onderzoek, het avontuur, liefst iets clandestiens. Sommigen zoeken het in de drugs, anderen in de prostitutie. Bij meisjes kan anorexia opeens een rol gaan spelen."

U toont prostitutie niet echt als een gevaar. Het lijkt wel alsof je er zo in en uit kunt stappen.

"Dat komt omdat ik de realiteit wil laten zien van een meisje dat zich niet helemaal bewust is van het gevaar. Het is een meisje dat heel cool over komt, en precies lijkt te weten wat ze doet. Op hoge hakken en met een handtas van Prada ziet ze er uit als een vrouw van de wereld. Maar ze is natuurlijk nog maar zeventien. Ze zit in die mysterieuze overgangsfase van meisje naar vrouw."

undefined