Ik ben geen fotograaf, maar mens met camera
Compassie is het thema van de Maand van de Spiritualiteit. Trouw verkent welke rol dat thema speelt in verschillende vakgebieden. Vandaag: oorlogsfotograaf Eddy van Wessel.
Oorlogsfotograaf Eddy van Wessel vindt het vooral belangrijk dat zijn gevoel in een foto zit. "Ik wil de emotie die ik op een plek ervaar vastleggen. Ik probeer de wanhoop, angst of machteloosheid te vangen met mijn camera. Als ik vervolgens ga afdrukken en datzelfde gevoel zit in de foto, dan is hij voor mij geslaagd." De verbazing van de oorlogsfotograaf is daarbij leidend. "Er gebeurt zoveel bijzonders op de plekken waar ik kom. Zowel in negatieve als positieve zin. Het is mijn drijfveer om dat te laten zien."
Veel van de foto's die Van Wessel maakt, worden niet afgedrukt. "In Mosul fotografeerde ik onlangs de lijken van een aantal IS-strijders, die lagen te rotten in de straat. Die foto's komen niet in de krant, maar mogelijk wel in de geschiedenisboeken." De fotograaf ziet zich als het oog van deze tijd. "Ik speel daarbij niet voor God of rechter. Ik leg vast wat er op een plek gebeurt, van alle kanten, zonder te oordelen. Dat is mijn taak."
De oorlogsfotograaf krijgt niet alleen dood en geweld voor zijn lens. "Lijden kan ook in kleinere dingen zitten", benadrukt Van Wessel. Vorig jaar ontmoette hij in Damascus een vrouw met twee kinderen. "Zij leed aan kanker, en was geopereerd maar dat was niet goed gedaan. Er was geen geld, alleen ellende." Van Wessels foto van de vrouw kreeg aandacht in Nederlandse media. "Daardoor kwam er hulp op gang voor haar man die hier asiel had aangevraagd. Omdat zijn procedure is versneld, kan het gezin nu naar Nederland komen."
Op microschaal kun je door een foto dus soms iets betekenen. "Maar meestal blijft het bij het laten zien van het lijden van zulke mensen." Dat Van Wessel daarbij écht contact maakt met de personen die hij vereeuwigt, noemt hij bijzonder waardevol. "Ik gebruik analoge meetzoekercamera's en die werken vooral op korte afstand. Ik kom dus heel dichtbij. Je geeft de mensen zo het gevoel dat hun verhaal het waard is om verteld te worden. Dat is als een hand op iemands schouder."
"Ik zie mijzelf niet zozeer als fotograaf, maar als mens met een camera." Ondanks deze kwetsbare opstelling heeft hij zelden last van wat hij te zien krijgt. Niet dat het leed geen invloed op hem heeft. "Ik ben bedachtzamer geworden. Afstandelijker ook. En natuurlijk grijpen situaties me aan. Maar ik vind mijn werk op dit moment veel belangrijker dan de zorgelijke halve uurtjes die ik daardoor soms heb."
undefined
