Iers brood, klaar terwijl u doucht

Het smakelijke Ierse 'sodabread' bakt u met karnemelk en baking soda, waardoor het rijst. Bepalende ingrediënten, ook voor de aparte smaak, de cake-achtige structuur en zelfs voor de lichtgele kleur. Zuiveringszout is bij de drogist te koop, baking soda in Ierland of bij Surinaamse en Indische toko's. Eerst het basisrecept voor een pondsbroodje, dat u tot kilobrood kunt promoveren door alle ingrediënten te verdubbelen en een grotere bakvorm te gebruiken, of het brood op de ovenplaat te bakken. (Dan rijst het wel minder.) Straks enige variaties, ook voor mensen met een koemelkallergie. De ingrediënten zijn liefst biologisch-dynamisch of biologisch.

Brown Soda Bread 1 pond volkorenmeel 1 volle theelepel zeezout en 1 volle theelepel 'baking soda' ongeveer 1/3 liter karnemelk, soms iets meer een handje bloem en een klontje roomboter

Verwarm de oven voor op 230° C (stand 8). Beboter een rond ovenschaaltje (van ca. 14 cm doorsnee en 5 cm hoog), dan rijst het brood mooi, en plaats het in de oven. Bestuif uw werkblad met de bloem. Het volkorenmeel gaat in een grote mengkom en daarboven zeeft u soda en zout. Meng dit alles goed. Maak een kuiltje in het meel en giet het grootste deel van de karnemelk er in één keer in. Nu is het een kwestie van snel handelen, want sodabread 'kneedt' u vederlicht, met een losse hand. Laat uw gespreide vingers luchtig door de dikke brij 'graaien' en u merkt dat er direct al samenhang ont-staat. Wordt niet alle meel opgenomen, giet er dan de resterende karnemelk bij. Het deeg mag vochtig zijn, maar moet in een losse bal bijeen kleven. Op het werkblad wentelt u het deeg slechts voorzichtig in de bloem. U 'boetseert' het tot een mooie ronde homp en laat het in de ovenschaal glijden. Snijd in Ierse tradtie een kruis over het deeg: 'to let the fairies out', om de elfjes te laten ontsnappen. U bakt het brood midden in de oven: eerst 15 minuten op 230° C (stand 8), daarna nog 20-25 minuten op 200° C (stand 6). (De mogelijkheden om in het eerste kwartier thee te zetten en tafel te dekken en vervolgens in bad te gaan, dienen zich aan). Als u tegen het brood tikt en het klinkt hol, dan is het klaar. Laten uitdampen en warm serveren met boter, kaas en dikke marmelade.

Dieet: mensen met ME of koemelkallergie die wel gluten en zuiveringszout mogen (controleer bij uw arts of diëtist!), vervangen karnemelk door geitenyoghurt en boter door margarine of olie. Varieer: luxe wit sodabrood maakt u met louter bloem, een losgeklopt eitje en twee eetlepels gesmolten boter. Wit of bruin rozijnenbrood: met rozijnen, krenten, geraspte citroen- en sinaasappelschil, gember, koekkruiden en noten naar keuze. Speltbrood: week een kopje speltkorrels een nacht en kook ze gaar, meng door het meel en vervang het tarwemeel voor de helft door speltmeel. Brood met haver-, gerste-, maïs- en boekweitmeel: telkens halfom met tarwemeel of -bloem. Varieer met allerhande pitten, zaden en graanvlokken. Bovenop het deeg gestrooid roosteren ze vanzelf; in het deeg verwerkt, kunt u ze eerst lichtbruin roosteren in een droge koekenpan. Succes!