Hoofd in de nek, oren gespitst: dáár is-ie, de ‘belevingsvlucht’
Hoeveel lawaai maken straks de vliegtuigen van en naar Lelystad? Actiegroep Red de Veluwe wilde dat zelf vaststellen.
Van het gezelschap op het erf van de familie Van de Water in het Gelderse Nijbroek kijkt de ene helft op zijn telefoon. De andere helft kijkt naar de lucht. Daar trekt het wolkendek langzaam dicht, misschien komt er onweer. Op de telefoonschermpjes is ook de situatie in de lucht te zien: de luchtvaartradar toont welke vliegtuigen op welke hoogte voorbij komen. Dát vinden de aanwezigen bijzonder belangrijke informatie.
Nijbroek ligt onder een geplande vliegroute van en naar Lelystad Airport. Als het vliegveld over twee jaar open is, zullen toestellen boven de tuin van de familie Van de Water optrekken van 1800 naar 2700 meter. “Dat geeft een enorme geluidsknal”, zegt Jaap Kloosterziel van de actiegroep Red de Veluwe. Die protesteert tegen de verwachte overlast van het nieuwe vliegveld. Mensen als Koos en Annemarie van de Water, weet Kloosterziel, zijn hier komen wonen voor de rust die ze in de Randstad node misten. “Straks vliegen hier vijftig toestellen per dag over. Daar kun je dan niet meer van slapen en het gaat ten koste van de schone lucht.”
Vandaag maakte een lege Boeing 737 van Transavia een ‘belevingsvlucht’ over de toekomstige vliegroutes van Lelystad. Bezorgde burgers en de overheid spraken samen af dat het geluid van de vliegtuigen gemeten zou worden, zodat iedereen het lawaai in de praktijk kan ervaren.
Tekst loopt door onder de afbeelding
De microfoons van de overheid staan op allerlei plekken in het land opgesteld, maar waar precies blijft geheim, uit angst voor sabotage of verstoring door activisten. Heleen s’Jacob van Red de Veluwe lacht erom. “Wij zijn heel rustige mensen.” Die verstoren geen meting, wil ze maar zeggen. Hooguit vragen ze mensen met een trampoline in de tuin om daarop met behulp van boterhambordjes en opgerolde theedoeken een boos gezicht af te beelden. En dan maar hopen dat die ontstemde smiley vanuit de lucht te zien is.
Maar dat wil niet zeggen dat Red de Veluwe de officiële metingen vertrouwt. Want ja, het door de overheid ingeschakelde bureau zal heus goed meten, denkt Jaap Kloosterziel. Maar wat zal men vervolgens met die informatie doen? “Voor je het weet word je weer geschiphold”, zegt hij. “Dat is: bedonderd.”
Daarom heeft de actiegroep in de tuin van de familie Van de Water meetapparatuur laten opstellen door de Nederlandse Stichting Geluidshinder. Zo wordt het geluid van de belevingsvlucht ook vastgelegd door een partij die geen belang heeft bij de meetresultaten. Erik Roelofsen bedient de apparatuur: twee microfoons op statieven die zijn verbonden met een decibelmeter. “Van geluidshinder krijg je stress”, zegt Roelofsen. “Van stress krijg je hart- en vaatziekten en daaraan ga je dood.”
Wat de apparatuur zegt? Het geluid van de merels en de krekels bij een zuchtje wind geeft ongeveer 40 decibel. Een Boeing 747 op vijf kilometer hoogte op weg van Duitsland naar Amsterdam: 60 decibel.
Dan priemen er vingers de lucht in: “Daar is-ie”, wordt er geroepen. Hoog boven het dorp komt de belevingsvlucht voorbij. Onhoorbaar, want hij maakt eerst een extra ronde. Wacht maar, straks komt hij laag over.
Daar zwelt het geluid aan. Hoofden gaan de nekken in, oren worden gespitst. Als het testtoestel van Transavia voorbij is, overheerst verbazing: eigenlijk viel het lawaai mee. Hoe kan dat? Het vliegtuig is niet gaan klimmen, is al snel de conclusie. Dat scheelt in toerental en decibellen. “Maar dan nog”, zegt Heleen s’Jacob. “Als je dit vijftig keer per dag over je heen krijgt, ben je niet blij.”
'Kan je niet tegen het geluid van een vliegtuig, stap er dan ook niet in’
Welk nut heeft zo’n proefvlucht nou, vraagt Dirkjan Verdoorn zich af. De overlast valt volgens hem best mee.
Dirkjan Verdoorn was gisteren gewoon aan het werk, want interesse in de proefvlucht heeft hij niet. “Ik zie daar echt het nut niet van in”, zegt de 58-jarige bedrijfstrainer in persoonlijk leiderschap uit Lelystad telefonisch vanuit de auto, onderweg naar een klus. “Natuurlijk zal je het vliegtuig horen, maar ik denk niet dat het geluidsoverlast oplevert.”
Hij had het eerlijker gevonden als het ministerie de proefvlucht niet had aangekondigd. “Nu zitten alle tegenstanders te wachten tot ze een vliegtuig horen. Natuurlijk heb je er dan last van.”
Zelf vliegt hij liever niet, maar toch vindt Verdoorn het belangrijk dat de luchthaven bij Lelystad zo snel mogelijk wordt geopend. De ondernemer is een van de oprichters van de stichting ‘Lelystad Airport moet door’. “We kunnen het logistiek knooppunt van Nederland worden. Dat is voor onze economie een geweldige kans.”
Verdoorn begrijpt de angst voor geluidsoverlast. “Ik snap die bezwaren, maar wij Nederlanders willen tegelijkertijd steeds vaker op vliegvakantie.” Volgens hem is er geen andere optie dan Lelystad Airport zo snel mogelijk te openen. “Schiphol is bijna vol en Flevoland kan daar flink van profiteren.”
Verdoorn stoort zich er wel aan aan dat tegenstanders in de discussie argumenten gebruiken die in zijn ogen vaak feitelijk niet kloppen. “Ze schetsen het ergste scenario, terwijl het in praktijk best meevalt.”
De discussie over geluidsoverlast is overtrokken, vindt hij dan ook. “Er vliegen nu ook vliegtuigen over onze provincie. De geluidsoverlast die Lelystad Airport met zich meebrengt, is daarmee te vergelijken.” Als voorstander heeft Verdoorn ook nog een boodschap voor de tegenstanders. “Als je zo slecht tegen het geluid van een vliegtuig kan, stap er zelf dan ook niet meer in.”
Lees ook: Tumult over testvlucht Lelystad
Een 'belevingsvlucht' moet vandaag aantonen dat de geluidsoverlast bij luchthaven Lelystad zal meevallen. Actiegroepen spreken over een 'vliegshow' die 'niet realistisch' is.
