Hongarije: na hekken en grensjagers nu opsluiting van asielzoekers

Een Hongaarse soldaat patrouilleert bij de zuidgrens met Servië.  Beeld AP
Een Hongaarse soldaat patrouilleert bij de zuidgrens met Servië.Beeld AP

Hongarije gaat asielzoekers voortaan direct bij binnenkomst opsluiten. Het is de zoveelste omstreden maatregel waarmee de Hongaarse premier Viktor Orbán mensen op de vlucht probeert te weren.

Janne Chaudron

Het Hongaarse parlement stemde gisteren in met het omstreden voorstel dat volgens de Verenigde Naties indruist tegen Europese en internationale wetgeving.

Het is namelijk niet toegestaan om mensen op te sluiten die asiel willen aanvragen. “Ouderen, zieken en families met kinderen worden ook opgesloten. Het is buiten proportioneel”, staat in een verklaring van Amnesty International. Orbán verdedigt zijn besluit door mensen die vluchten uit het Midden-Oosten stelselmatig “een Trojaans paard voor terrorisme” te noemen.

Niet de eerste keer

De komende maanden worden omgebouwde zeecontainers in transitzones bij de grens met Servië geplaatst. Zodra de vluchtelingen de grens oversteken, worden ze opgesloten in afwachting van de asielprocedure. Ze mogen het grenskamp niet verlaten, tenzij ze terugkeren naar Servië. Het is overigens niet de eerste keer dat Hongarije asielzoekers opsluit. In 2013 stopte Hongarije hiermee onder druk van Brussel en het Europees Hof voor de Rechten van de Mens.

Maar momenteel wordt Hongarije “belegerd”, zei Orbán gisteren tijdens een ceremonie voor nieuwe grensbewakers die lokaal bekend staan als “grensjagers.” Daarom neemt Hongarije het heft in eigen handen en zorgt het voor de eigen veiligheid. Het past in een patroon. Orbán botst regelmatig met Brussel over het Europese vluchtelingenbeleid. Hij verzette zich bijvoorbeeld tegen de maatregel dat iedere lidstaat verplicht asielzoekers moet opnemen.

Naast grenskampen, heeft de Hongaarse regering ook een geavanceerd hek gebouwd om vluchtelingen te ontmoedigen. Dat geeft elektrische schokken af en is uitgerust met warmtesensoren, camera’s en luidsprekers. Die laatsten zijn volgens de regering bedoeld om vluchtelingen te waarschuwen. “Let op. U bent bij de Hongaarse grens. Als u het hek beschadigt, of de grens illegaal oversteekt, begaat u een misdaad. U kunt uw asielaanvraag invullen bij de transitzone”, klinkt uit de luidsprekers in het Engels, Arabisch en Farsi.

Tijdelijke dip

Het aantal asielaanvragen in Hongarije is als gevolg van het ontmoedigingsbeleid de laatste twee jaar flink gedaald. In 2015 vroegen nog 177.000 mensen asiel aan, vorig jaar waren dat er 29.000. Slechts 425 van hen mochten blijven. De omstreden maatregelen om vluchtelingen buiten te houden, stuiten mensenrechtenorganisaties al veel langer tegen de borst. Deze week maakte Artsen zonder Grenzen bekend dat mensen die Hongarije proberen te betreden, mishandeld worden door de grensbewakers. Het Hongaarse ministerie van binnenlandse zaken sprak die berichten tegen en verdedigde de eigen politie.

Orbán is zelf overigens van mening dat vluchtelingen Hongarije blijven opzoeken. Hij noemt de daling van het aantal asielaanvragen “een tijdelijke dip” en beschuldigt de organisatie van George Soros ervan duizenden migranten naar Europa te brengen. De Hongaarse filantroop die woonachtig is in de VS, is volgens Orbán van plan zijn beleid te beïnvloeden. Daarom bereidt de Hongaarse premier momenteel wetgeving voor om de activiteiten van maatschappelijke organisaties die geld ontvangen uit het buitenland, in te perken. Het is opnieuw een maatregel waar Brussel niet blij mee zal zijn.

Orbán is daar niet van onder de indruk. Om zijn afkeer van Europa kracht bij te zetten deed hij vorige maand tijdens zijn jaarlijke toespraak voor het land, juist een opvallende oproep. Hij grapte dat Hongarije bereid is mensen uit West-Europa op te nemen die lijden onder de gevolgen van globalisering.

Uitspraak Europees Hof van Justitie

Het Europees Hof van Justitie deed vandaag een uitspraak die voor vluchtelingen ongunstig kan uitpakken. EU-landen zijn namelijk niet verplicht een humanitair visum af te geven aan mensen die dreigen te worden gefolterd in hun land en asiel aanvragen in Europa. Niet het Europees recht, maar het nationaal recht is in dergelijke gevallen van toepassing. Vijftien rechters deden uitspraak in een zaak over een Syrisch, christelijk gezin uit Aleppo dat vorig jaar een humanitair visum bij de Belgische ambassade in Libanon aanvroeg om daarna in België asiel aan te vragen. Dat werd geweigerd. Het gezin ging in beroep, waarop de Belgische Raad voor Vreemdelingenbetwistingen om een oordeel van het EU-hof vroeg. Het hof in Luxemburg stelt dat het Europees recht alleen de procedures en voorwaarden voor de afgifte van visa vaststelt. De Europese visumregels zijn in dit geval niet van toepassing.

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden