Hogere economische groei nog geen reden voor gejuich
In het vierde kwartaal is de Nederlandse economie gegroeid met 0,7 procent ten opzichte van hetzelfde kwartaal een jaar eerder. Dat heeft het Centraal Bureau voor de Statistiek bekendgemaakt. De groei is hoger dan de 0,3 die werd verwacht, wat minister van economische zaken Henk Kamp "bemoedigend" noemde. De vraag is nu of de hogere groei structureel zal blijken, en of die het gevolg is van het bezuinigingsbeleid van het kabinet.
Bij lange na niet alle seinen staan op groen. Zo zitten rond de 650.000 mensen thuis zonder werk, en ligt het aantal faillissementen van bedrijven nog altijd hoog. Ook hebben consumenten tussen oktober en december vorig jaar 0,8 procent minder besteed dan in dezelfde periode in 2012, waarmee de consumptie nu drie jaar achtereen is gekrompen.
De industriële productie is volgens het CBS met 2,3 procent gegroeid, en het bedrijfsleven investeerde in het vierde kwartaal ook meer: 5,3 procent. Ook de export nam toe met 0,4 procent, waardoor Nederland het in het vierde kwartaal beter heeft gedaan dan Duitsland en Frankrijk.
"Na een bescheiden groei in de voorafgaande kwartalen zet het herstel van de Nederlandse economie daarmee versneld door", concludeert het CBS, al met al. Minister van financiën Jeroen Dijsselbloem reageerde behoedzaam: "De export valt wat tegen, de bestedingen zijn nog niet voldoende aangetrokken. Het moet echt nog veel beter, de vlag gaat nog niet uit bij mij".
Volgens economieredacteur Esther Bijlo is het inderdaad te vroeg om te juichen: "Deze cijfers vallen dan even mee, maar dit komt vooral door hogere uitvoer en investeringen. Je kunt zeggen dat de investeringen de trekker zijn van de economie op dit moment, maar die investeringen gingen vooral om bedrijfswagens die in 2013 nog fiscaal voordelig aangeschaft konden worden. Dat is natuurlijk een eenmalige uitgave die geen groei oplevert die tot banen leidt. En in de uitvoer zit ook de gasexport, maar die levert ook geen extra banen op."
Minister van economische zaken Kamp noemde de jongste CBS-cijfers "zonder meer bemoedigend". Is dat optimisme terecht?
"Het is natuurlijk zijn rol om de moed erin te houden en vertrouwen te wekken. Maar de grote vraag is hoe het verder gaat. De consumptie staat nog steeds in de min en ook de werkloosheid zal nog verder stijgen, is de verwachting. De daling van de consumentenbestedingen neemt wel af, maar vooral voor grote aankopen zijn consumenten nog niet in. De meeste voorspellers verwachten dat de bestedingen dit jaar nog niet zullen groeien. De invloed daarvan op de bedrijvigheid ijlt nog steeds na. Je krijgt dan eigenlijk een groei zonder banen, en dat is wat mensen bezighoudt. Eigenlijk kun je pas over een paar kwartalen zeggen of de positieve ontwikkelingen doorzetten en leiden tot verder groei".
Het CBS heeft ook de cijfers van de twee voorgaande kwartalen iets naar boven bijgesteld, waardoor nu blijkt dat Nederland officieel het tweede kwartaal van vorig jaar al uit recessie is gekomen. Zijn de meevallende groeicijfers het gevolg van het kabinetsbeleid van de afgelopen jaren?
"In de eerste plaats blijft de Nederlandse economie erg afhankelijk van het buitenland. Verder redeneren veel economen juist de andere kant op. Zij zeggen dat als het kabinet bijvoorbeeld de BTW-verhoging niet had doorgevoerd, we eerder uit de recessie hadden kunnen zijn omdat juist de consumentenuitgaven de schakel zijn bij het economisch herstel. Het is even afwachten hoe het verder gaat. De vraag is bijvoorbeeld of er dit jaar nog nieuwe bezuinigingen bij zullen komen, dat is zeker niet uitgesloten. Ook weten we niet of er nog nieuwe eisen uit Brussel zullen komen, mocht het kabinet er niet in slagen het begrotingstekort naar 3 procent te brengen."
