Hoezo geen seksisme hier?
Zo erg als in Amerika is het hier gelukkig niet", verkondigt een stellige jonge dame tijdens een etentje. Het gespreksonderwerp? Donald Trumps seksisme. De jonge dame vindt veel bijval. Bij ons zou zoiets nooit kunnen, vinden meer mensen aan tafel. "Zie je het al voor je, iemand die zonder blikken of blozen zulke dingen over vrouwen zegt op tv? Niet in Nederland." Ik verslik me bijna.
Buitenhof, afgelopen zondag. Presentator Pieter Jan Hagens interviewt de Nigeriaanse schrijfster Chimamanda Adichie. Ook zij hebben het over de Amerikaanse verkiezingen. Adichie legt uit dat Trump een voorbeeld is van mannelijk privilege, en dat in de omgekeerde wereld een vrouwelijke versie nooit zo ver zou kunnen komen. "Wat zou zij dan zeggen?" vraagt een dan al gniffelende Hagens. "Dat ze mannen bij hun penis grijpt", antwoordt Adichie. "Dat zou toch geweldig zijn", glundert Hagens die ineens transformeert tot een puisterige puber van veertien. "Ik denk het niet", verzucht Adichie hoofdschuddend.
Nee dames en heren, voor schaamteloos seksisme hoef je niet helemaal naar Amerika. Je hoeft er niet eens voor naar Voetbal Inside, al 15 jaar een betrouwbare bron van vrouwonvriendelijke oudemannenpraatjes, waar een schaarsgeklede rondborstige blondine deze week nog de verjaardagstaart mocht komen aansnijden. Nee hoor, voor uw dagelijkse portie seksisme kunt u gewoon terecht bij de publieke omroep. Want dat was het natuurlijk, wat Hagens zondag deed. Al betwijfel ik of hij dat zelf zo zou noemen. Een grapje. Moet kunnen toch?
Ik kom ze bijna dagelijks tegen, goedbedoelende sluipseksisten. Als gastdocent op de universiteit ("Wat studeer je? Oh, je bent docent? Wat leuk."), als dagvoorzitter ("Sexy hoor, zo'n dominante vrouw met een microfoon") of gewoon in het wild, op straat. Maar vooral vergaderingen bieden vaak sterke staaltjes sluipseksistisch vermaak. De zogenaamde mansplainers, die de onbedwingbare behoefte om vrouwen uit te leggen hoe het echt in elkaar zit simpelweg niet kunnen weerstaan (zelfs als de dame in kwestie het artikel, boek of essay zelf geschreven heeft). De groepsgrappenmakers, die alleen hun mond opendoen als ze zich omringd weten door een ruime meerderheid van hun seksegenoten, en dan ineens dingen durven roepen als "Kijk nou jongens, rokjesdag valt vroeg dit jaar!". De manterruptors, die zichzelf liever horen praten dan iemand anders, zeker als die iemand anders een dame is. En de standpuntsnaaiers, die er doodleuk vandoor gaan met een punt dat net door een dame is ingebracht.
Juist die laatste categorie is een lastige. Want vaak gaat het zo geruisloos dat het de overige aanwezigen nauwelijks opvalt, waardoor het moeilijk is om het aan te kaarten, laat staan om je eigen punt 'terug te veroveren'.
De vrouwen in Obama's team hadden er ook soms last van. Zij vonden een oplossing: amplification, elkaar versterken. In een lezenswaardig artikel in de Washington Post vertelde een van hen onlangs over hun even simpele als effectieve strategie. Als een vrouw een punt maakt, herhaalt een andere vrouw aan tafel haar punt, waarbij ze de ander bij naam noemt. Zo wordt het lastiger om een idee te 'kapen' en de bedenker ervan over het hoofd te zien.
Het goede nieuws: iedereen kan deze techniek toepassen. Ook mannen. Ik zou bijna zeggen: laten we het eens proberen. Maar ja, er is geen seksisme in Nederland.
undefined