Hoe word je cryptomiljonair? Pas goed op dat je niet in een hype stapt

Vincent Everts vertelt op het podium hoe hij jaren terug 100 bitcoins voor 7 dollar per stuk kocht. Toen de munten een waarde van 700 dollar hadden, kocht de bitcoin-adept een rode Tesla. Everts laat zijn nieuwe wagen op het scherm achter zich zien en slaat zichzelf vervolgens theatraal voor het hoofd. Als hij zijn munten niet had ingeruild voor een Tesla, was hij gezien de huidige waarde in euro's bijna miljonair.

Everts, gestoken in een felrood maatpak, is organisator van de Crypto Investment Summit, gehouden op woensdag op een bedrijvenpark in Ede. Zo'n 150 fans van cryptomunten (de verzamelnaam voor digitaal geld) zijn op het congres bij elkaar om niet in dezelfde val als Everts te lopen. En om misschien wel antwoord te krijgen op die ene vraag: hoe word ik crypto-miljonair?

De bezoekers zijn grofweg in twee groepen op te delen. Jonge mannen, sommige amper verlost van de laatste jeugdpuistjes, en zakenlui, gestoken in driedelig grijs. Beide groepen hebben een opvallende overeenkomst: ze laten zich bijna allemaal voorrijden in een auto uit een luxe segment. De twintigers zijn handelaren, jongens die al vroeg in de bitcoin of een van zijn klonen (altcoins) stapten, of ondernemende geesten die zich hebben gespecialiseerd in een van de aspecten van cryptovaluta (handel, beveiliging of technologie) en daarin een bedrijfje zijn gestart. De zakenmannen zijn mensen met geld op de bank, op zoek naar een plek om de gespaarde euro's met veel rendement te investeren.

De conferentie valt op een mooie dag. De waarde van de bitcoin stijgt tot ruim 11.300 dollar (omgerekend zo'n 9.500 euro) per stuk net na het middaguur, maar wanneer de gasten na de borrel vertrekken is de waarde gedaald tot onder de 10.000 dollar. Een bewijs van het vluchtige karakter van de cryptomunt. De bitcoin - en zijn nakomelingen - heeft alleen waarde voor zover gebruikers ermee instemmen dat dit het geval is. Een intrinsieke waarde heeft de munt niet. Wie meedoet loopt een groot risico zijn geld te verliezen.

Digitaal stukje code

Cryptovaluta zijn niets meer dan een digitaal stukje code, bestaande uit cijfers en letters die je opgestuurd krijgt als je een munt koopt. Cryptomunten zijn er in vele soorten en maten. De bitcoin is verreweg de bekendste en meest waardevolle variant. Andere bekende munten zijn ethereum, ripple of de Nederlandse gulden. In totaal bestaan er inmiddels meer dan 1300 verschillende cryptomunten - met als verzamelnaam altcoin. Alle informatie over de coins is te vinden op coinmarketcap.com, een soort bijbel voor de cryptofanaat.

Toen de bitcoin in 2009 werd bedacht door Satoshi Nakamoto (pseudoniem voor een onbekende persoon of groep) ging het voornamelijk om het betaalsysteem achter de munt die inmenging van banken en overheden overbodig maakt: de blockchain (zie kader). Nu, acht jaar later, kan er met de bitcoin bij 200.000 bedrijven wereldwijd betaald worden. Voor de andere munten geldt dit (nog) niet. Deze moeten eerst worden omgewisseld in bitcoin of gewoon geld.

Transacties

De eerste bitcoins werden bijna gratis weggegeven. Slechts een klein groepje fans handelde in de digitale munt, die een waarde van enkele centen had en vooral werd gebruikt om mee te experimenteren. Op 22 mei 2010 kocht ontwikkelaar Lazlo Hanyecz twee pizza's voor 10.000 bitcoins. Het wordt alom gezien als de eerste bitcointransactie ter wereld. De twee pizza's kostten Hanyecz in 2010 omgerekend 40 dollar, afgezet tegen de huidige koers zou dat ruim 100 miljoen dollar zijn.

Zo gemakkelijk als in 2010 kom je niet meer aan bitcoins of andere cryptomunten, zegt spreker op het congres Marius Jansen. Hij werkt bij de optiebeurs voor bitcoin in Nederland: Deribit. Koop je voor het eerst bitcoins, dan kun je het beste naar een digitaal wisselkantoor, zegt hij. Daar schaf je eenvoudig met iDEAL of een creditcard bitcoins aan, slechts minimale registratie is verplicht.

Je hoeft niet een hele munt te kopen, ook een fractie van een bitcoin is te koop. Let wel: een transactie kan zo 100 à 200 euro aan toeslag kosten, afhankelijk van het wisselkantoor. Bij de aankoop maak je een privé-adres (wallet) aan. Op dit adres bewaar je de cryptomunten.

Verschillende functies

De 45-jarige internetondernemer Marc van der Chijs is een van de grootste bitcoinoptimisten ter wereld. Op de vraag in welke cryptomunt geïnvesteerd moet worden, roept Van der Chijs direct: "Bitcoin." Hij denkt dat de munt als het daadwerkelijk een wettig betaalmiddel wordt in 2021 naar een waarde van 150.000 dollar per stuk zal schieten. Veel bijval van experts krijgt Van der Chijs in Ede echter niet.

De meer dan 1300 verschillende munten hebben verschillende functies. Sommige zijn een aandeel in een nieuw bedrijf, sommigen zijn er om de technologie achter de munten verder te ontwikkelen. Iedereen kan een munt bedenken. Er zitten hypes tussen en je kunt worden opgelicht, zoals bij piramidespelen: munten waarbij met de inleg van de één de uitbetaling van de ander wordt gefinancierd.

Crypto-expert Martijn van der Tuin raadt beginners aan om naar de top-tien van de website coinmarketcap.com te kijken. "Daar zitten prima munten tussen om mee te beginnen. Als je een andere munt wilt kopen, lees je dan goed in. Wie zitten er achter de munt? Wat willen zij met de munt bereiken? Hoeveel munten zijn er in omloop en hoeveel blijven eigendom van de oprichter? Gebruik je gezonde verstand." Van der Tuin handelt zelf in altcoins, zoals ethereum. "Voor mijn gevoel hebben een aantal munten op technisch vlak de bitcoin ingehaald."

Bewaren of handelen

De 22-jarige Michael Eerhart kocht in 2013 zijn eerste cryptomunten. De Groninger verdiende tonnen met zijn investering en bezit nog altijd een aantal verschillende munten. Zijn tip: verdiep je in een munt via online bitcoinfora of speciale gespreksgroepen op Whatsapp. "Deel je kennis met elkaar en pas goed op dat je niet in een hype stapt."

Een belangrijke tip die veel experts op het congres geven: bewaar je gekochte cryptomunten. "Ga niet iedere week kijken hoe je munten het doen. Spreid je risico, koop een aantal verschillende munten en kijk over een paar jaar hoeveel ze waard zijn", raadt bitcoinexpert Joël Happé beginners aan. Handelen in munten kan ook, maar dan groeit de kans dat je op emotie in- en verkoopt en verlies lijdt. "Handelen kost veel tijd: je kunt niet een weekje overslaan want dan kan alles anders zijn", zegt Happé.

Als je de munten bewaart, betaal je belasting. De Belastingdienst ziet bitcoins en zijn nazaten als 'overige bezittingen'. Bij de aangifte geldt de waarde van je munten op 1 januari van het nieuwe jaar.

Om je cryptomunten veilig te bewaren wordt een speciale portefeuille aangeraden. Zet je munt veilig op online software zoals Jaxx of op een soort moderne USB-stick, ook wel een hardware wallet genoemd. Je privécode staat dan geïsoleerd op een speciale chip, zodat die niet te achterhalen is. Bewaar je online: zorg dan voor een dubbel wachtwoord, want als je computer wordt gehackt en je privécode gestolen, dan ben je alles kwijt. Dat geeft het manco van het systeem aan: bij een bank krijg je na identificatie een nieuwe pincode en bestaat er zelfs een bankgarantie. Bij een cryptomunt is dat er niet.

Dat weet ook de 14-jarige David die vertelt dat hij voor 100 euro Einsteinium-coins had gekocht. David verloor zijn inlogcodes en was de munten kwijt. De huidige waarde: 300.000 dollar.

Blockchain

Blockchain is de technologie achter alle cryptovaluta en het delen van een digitaal administratiesysteem waarin iedere transactie die met een munt is gedaan, gevolgd kan worden. Transacties worden gecontroleerd door 'miners'. Dat zijn computers die een lastigere rekensom oplossen en daarmee een transactie goedkeuren. Daarvoor ontvangen zij een vergoeding. Bij blockchain verdwijnt de tussenkomst van een bank.

Eenmaal goedgekeurd wordt de transactie versleuteld: datum x en tijdstip y staan vast en kunnen niet meer veranderen. Een aantal transacties samen vormt een block die wordt vastgemaakt aan de chain(ketting). Er ontstaat een ketting van informatie en mensen met de juiste inlogcode kunnen de informatie bekijken. De techniek achter blockchain is openbaar en kan door iedereen gebruikt worden.

Lees ook:
- Bitcoin, de virtuele wereldmunt die de banken buitenspel moet zetten
- Cryptokoorts laat mooi zien hoe de betekenis van crypto- veranderd is
- Bitcoin maakt van witwassen kinderspel