Hij stierf in Aleppo. Wat valt Reuters te verwijten?

Molhem Barakat in april van dit jaar. Beeld afp
Molhem Barakat in april van dit jaar.Beeld afp

Zeventien jaar was hij maar. Of althans, voor zover bekend. Freelancefotograaf Molhem Barakat werkte voor het internationale persbureau Reuters tot hij vrijdag het leven liet tijdens een vuurgevecht in het Syrische Aleppo. Hoe is het mogelijk dat Reuters een onervaren tiener op pad stuurde in een oorlogsgebied, vragen critici zich nu af.

redactie

Het officiële statement van Reuters over de dood van Barakat bedraagt maar vijf korte alinea's. Hoe hij aan zijn einde kwam, wordt in twee zinnen uitgelegd. Hij werd dodelijk getroffen toen hij een fotoverslag maakte van een vuurgevecht tussen rebellen en overheidstroepen om een ziekenhuis in Aleppo. Verder valt te lezen dat het werk van de jonge freelancer door media over de hele wereld werd gepubliceerd. De verklaring besluit met het gegeven dat Barakat een van de meer dan 100.000 personen is die omkwam in Syrië, nadat daar in 2011 een burgeropstand uitbrak.

Karige informatie, vindt de Amerikaanse journalist Corey Pein. Zo wordt de exacte leeftijd van de jonge fotograaf niet genoemd. En daarbij, stelt Pein in zijn blogbericht, roept het hele incident nog meer vragen op. Had Barakat een contract bij Reuters? Werkte hij nog voor andere nieuwsorganisaties? En was hij voldoende getraind om de werkzaamheden als oorlogsfotograaf uit te voeren?

Ging het wel volgens de wet?
Met soortgelijke vragen klopte BBC-journalist Stuart Hughes aan bij Reuters. Hughes, die zelf ook werkzaam is geweest als oorlogsjournalist en daarbij een been verloor, stuurde het persbureau een e-mail. Had Reuters de jonge fotograaf geleerd eerste hulp te verlenen of toe te passen? Beschikte de jongen over voldoende materiaal om zichzelf te beschermen? Was Barakat met zijn zeventien jaar niet minderjarig en dus niet bevoegd om als oorlogsjournalist aan de slag te gaan, wilde hij weten.

Op zijn vragen kreeg Hughes geen antwoord. "We betreuren de dood van Molhem Barakat ontzettend", schreef Reuters terug. "Maar om de journalisten in oorlogsgebieden zo goed mogelijk te beschermen, vinden we het ongepast om hier op dit moment dieper op in te gaan." Het persbureau weigerde weliswaar in te gaan op het verzoek van Hughes, maar onderzoek van Pein wees uit dat een training volgens het beleid van Reuters een vereiste is.

Zo staat er onder andere in het handboek van de persdienst:

Camera operators and photographers need to be closer to the action but using their experience and training often can enhance their security through careful choice of position.

Assignments will be limited to those with experience of such circumstances and those under their direct supervision. No journalists will be assigned to a danger zone unless they have completed a Hostile Environment training course.

Aspirant zelfmoordterrorist
Barakat was pas sinds een paar maanden actief als fotograaf, weet zijn vriendin en journalist Hannah Lucinda Smith. Ze schreef in mei nog een verhaal de jongen. 'Mijn vriend, aspirant zelfmoordterrorist', was de titel van haar verhaal. De naam van Barakat had ze gefingeerd, zodat hij er later geen problemen mee zou krijgen. "Maar ik wist niet dat hij niet lang genoeg zou leven om die problemen daadwerkelijk te ondervinden", schrijft ze in een blog.

Barakat droomde ervan zich aan te sluiten bij al-Kaaida, maar werd afgewezen. Of hij echt terroristische ambities had, is maar de vraag. Het was vooral de 11.000 Lira dat voor hem doorslaggevend was. "Ik wil naar Londen en op jouw vloer slapen", zei hij ooit tegen Smith.

Kort na zijn afwijzing vroeg Barakat Smith of hij met haar mee op pad mocht. De journalist weigerde. Zo'n werkreis was veel te gevaarlijk. "Ik wilde niet de verantwoordelijkheid dragen voor een enthousiaste 17-jarige zonder oorlogstraining en met weinig ervaring. Kort daarna zag ik dat hij toch elders aan de slag was gegaan als fotograaf. Ik hoopte dat die organisatie wel de verantwoordelijkheid voor zijn veiligheid zou dragen. De verantwoordelijkheid die ik zelf niet aankon."

Een aantal foto's van Molhem Barakat:

De jonge fotograaf poseert voor de camera. Beeld afp
De jonge fotograaf poseert voor de camera.Beeld afp

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden