Hightech oplossingen voor opstopping in het verkeer

Bij het horen van de term 'kilometerheffing' trekken de meeste politici een vies gezicht. Hoewel effectief, lijkt de maatregel politiek onhaalbaar. Je kunt mensen immers niet laten betalen om in de spits te staan, zeggen de vele tegenstanders. Welke oplossingen blijven over om Nederland in beweging te houden?

Gisteren bleek uit onderzoek van het ministerie van infrastructuur en milieu dat Nederland afkoerst op een verkeersinfarct in 2040. Volgens de Mobiliteitsalliantie, een samenwerking van onder meer de ANWB, NS en Bovag, moet er meer geld bij komen. Een miljard extra bovenop de 7 miljard euro die jaarlijks wordt geïnvesteerd in infrastructuur.

Met dat geld moet een fijnmazig metronetwerk voor de Randstad worden aangelegd, zegt een woordvoerder van de ANWB. Als voorbeeld noemt hij de bestaande metroverbinding tussen Rotterdam en Den Haag. "Zulke verbindingen, waarbij elke tien minuten een volgend metrostel langskomt, zijn essentieel om woon- en werkplaatsen met elkaar te verbinden."

De alliantie wil meer. Snelfietsroutes tussen bijvoorbeeld Eindhoven en Tilburg, extra wegen en meer parkeermogelijkheden voor fiets en auto maken deel uit van de waslijst aan aanbevelingen die de alliantie doet.

Verder ziet de alliantie veel heil in technologie. Net als onderzoekscentrum TNO. Het instituut test mogelijk gebruik van hightech toepassingen in mobiliteit.

"Auto's van de toekomst communiceren onderling en met apparatuur langs de weg", zegt Diana Vonk Noordegraaf, senior onderzoeker mobiliteit bij TNO. Als voorbeeld noemt ze de nieuwste cruise control.

Daarmee geven auto's automatisch hun snelheid door aan andere wagens op het asfalt. De voertuigen houden zo vanzelf afstand, waardoor ze dichter op elkaar kunnen rijden.

Mobiliteit als dienst

Nog belangrijker vindt Vonk Noordegraaf het idee van mobiliteit als dienst. Bijvoorbeeld met behulp van een telefoon: "Alle vormen van mobiliteit moeten toegankelijk zijn via één applicatie. De gebruiker kan dan zelf kiezen voor fiets, auto of openbaar vervoer. Afhankelijk van drukte, reistijd en kosten."

De prijzen van zulk transport worden in de toekomst bepaald door vraag en aanbod, vermoedt Vonk Noordegraaf. "Als de wegcapaciteit schaars is, bijvoorbeeld in de spits, is het gebruik ervan duurder", zegt ze. "Vergelijk het met het spits- en dalurensysteem van de NS."

Toch kilometerheffing dus. Hoogleraar transportbeleid aan de Technische Universiteit Delft, Bert van Wee noemt spitsheffing de enige echt effectieve maatregel. Maar ook hij weet, voorlopig gaat die er niet komen.

Ook van innovaties, zoals zelfrijdende auto's, verwacht Van Wee voorlopig niets.

Over de nieuwe cruise control is Van Wee enthousiaster. Maar ook die technologie laat nog wel even op zich wachten, zeker vijf tot tien jaar. "Mensen moeten gewend raken aan dat soort innovaties en daarna nog zo'n auto kopen. Eenmalig de technologie toestaan, waarna iedereen het ineens gebruikt, zo werkt het niet."

Toch heeft hightech de toekomst. Ooit rijden we allemaal in een zelfrijdende deelbolide, denkt TNO.

Ook de mobiliteitsalliantie schaart zich bij monde van de ANWB-woordvoerder achter dat idee. Want: "Individuen in één auto, rijdend door de overbevolkte Randstad, daarvan moeten we ons afvragen: is dat systeem op termijn houdbaar? Wij denken van niet."