Het vijf mei-gevoel volgens Marco Borsato, vertolkt in een aangepast lied

Nederland kent geen onafhankelijkheidsdag. Wel koninginnedag, en sinds 1945 natuurlijk ook bevrijdingsdag. Maar wat doe je met zo'n dag wanneer de Tweede Wereldoorlog steeds verder uit het zicht raakt en de lang vertrouwde driemaster God, Vaderland en Oranje met de secularisatie zo diep gezonken is, dat er nog maar twee masten zichtbaar zijn en het woordje bevrijding (of: vrijheid) vanzelfsprekend lijkt?

Het Nationale 5 mei comité heeft besloten om het nationale bevrijdingslied dit jaar te laten zingen door 's lands populairste zanger van het moment, Marco Borsato. Net als 2 Unlimited vorig jaar zal hij per helicopter vijf steden aanvliegen om daar voor een massaal verwacht publiek drie nummers te zingen. In Leeuwarden, Assen, Utrecht, Den Bosch en Vlissingen zal Borsato achtereenvolgens behalve zijn beroemde 'Dromen zijn bedrog' en 'Ik leef niet meer voor jou' het lied 'Vrij zijn' zingen. Volgens de woordvoerster van het nationale comité, Liesbeth van Litsenburg, is de keus op Borsato gevallen omdat hij beantwoordt aan de juiste doelgroep: een zo breed mogelijk publiek dat jong is 'en een beetje ouder'. Voor iedereen dus. Van Litsenburg: “Sinds de viering van de vijftigste mei vorig jaar, hebben we besloten dat 5 mei meer moet zijn dan een herdenkingsdag van de bevrijding in 1945. Wat wij nu vooral voor een zo breed mogelijk publiek willen benadrukken, is dat vrijheid 'onderhoud vraagt'. Het is geen passief recht, waarbij je maar lekker achterover kunt leunen. Nee, vrijheid moet je elke dag bevechten.”

“Nu, wij denken dat we met Marco Borsato iemand gevonden hebben die dat voor een grote doelgroep kan uitdragen. Kies je alleen voor dichters of kleinere popbandjes voor een beperkt publiek, dan vergeet je dat het bevrijdingsfeest ook werkelijk een volksfeest wil zijn. En niet een evenement voor een beperkte groep.”

Borsato's bevrijdingslied 'Vrij zijn' is een bewerking van een gelijknamige nummer dat staat op de vorig jaar verschenen cd 'Als geen ander'. Het merendeel van de tekst is hieronder afgedrukt. Tussen haakjes staan (cursief) de aanpassingen die het lied tot bevrijdingslied hebben gemaakt:

Haar zijde zachte haren vallen wild langs haar gezicht Amper achttien jaar Maar zoveel ouder in dit licht. Iedereen danst om haar heen Maar niemand komt dichtbij Misschien 'n uur, misschien 'n nacht (Misschien een dag, misschien een jaar) maar altijd blijft ze vrij. (Misschien wel nooit meer vrij) Oh oh oh oh, totdat de ochtend haar weer nieuwe kansen brengt oh oh oh oh, zal ze naast je staan (Maar haar kansen zijn zo klein) maar komt de morgen, zal ze gaan. (om net als ons weer vrij te zijn)

(refr:) Vrij zijn/ Ze wil alleen maar vrij zijn Vrij zijn/ Liefde komt ooit (Liefde was ooit) Ze wil nu alleen maar/ Vrij zijn Onbezorgd en vrij zijn/ Liefde komt ooit (Liefde was ooit) als ze niet meer vrij wil zijn. (tot ze niet meer vrij mocht zijn)

Soms is ze bang en eenzaam en verlangt ze terug naar toen geborgenheid en warmte/ en een vader- lijke (liefdevolle) zoen Maar ze wil het leven proeven zonder regels of gezag/ Juist al die din- gen doen die bijna niemand anders mag (die bijna ieder ander mag) oh oh oh oh, ze lacht de wereld uit en danst haar twijfels weg (oh oh oh oh, ze droomt haar wereld uit en denkt de tranen weg) oh oh oh oh, verliefd kijkt ze je aan Maar als je meer wilt zal ze gaan. (oh oh oh oh, hoe zou het ons vergaan voor altijd stil te moeten staan?)

Extra:

En ik schreeuw wat ik vind, niemand stoort me daarbij/ maar zij zwijgt, mis- schien komt ze dan ooit nog eens vrij.

De belangrijkste verandering, zegt Borsato - met de neus boven de tekst hangend - zit aan het eind: 'Hoe zou het ons vergaan, voor altijd stil te moeten staan...'

Borsato: “Kijk, wij hoeven niet overal meer bij stil te staan. Wij mogen alles zeggen. Bijvoorbeeld: 'Ik ben het niet met de regering eens.' Dat lijkt gewoon, maar zo normaal is dat niet. Ook in Europa zijn er staten waar je dat niet zo kunt doen.”

“Of het meisje in het nieuwe lied gevangen zit? Dat kan, letterlijk, figuurlijk, maar dat wil ik een beetje open laten. Waarin zit ze gevangen? Dat kan zijn in de gevangenis, maar dat kan ook zijn in haar relatie. Of dat je geestelijk wordt vastgehouden, zodat je niet precies kunt zeggen wat je denkt.”

Tenslotte het nationale (oranje?)gevoel: wat betekent dat voor Marco Borsato?

De zanger glimlacht: “Als ik eerlijk ben, leeft dat toch het sterkst bij grote sportevenementen. Bij het schaatsen of een belangrijke voetbalwedstrijd. Ja, dat is toch het eerste wat er bij mij opkomt. Ook een beetje het leger. Dan denk je er ook meer over na, dat je voor je land in de weer bent, dan voel je je echt Nederlander. En verder? Het water. De waterwerken, maar ook het water zelf. Ik hou bijvoorbeeld erg van duiken. Dat kun je niet alleen in de Rode Zee of bij Aruba, maar ook gewoon in de Oosterschelde.”

Nu lachend: “Trouwens, nou we het over duiken en Oranje hebben, ook een aantal leden van het koninklijk huis, weet ik, houden erg van duiken, dus wat dat betreft ben ik hun vriend.”