Het strand opgedeeld: feesten in Zandvoort, met de familie naar Bakkum

Gaan we naar het familiestrand of het ontspanningsstrand? Of doen we toch maar Evenementenstrand? Inwoners van Noord-Holland kunnen straks bij zonnig zomerweer op een landkaart prikken welke soort strandvertier het die dag gaat worden. De rustzoeker en natuurliefhebber zoekt het ontspanningsstrand op, de bruinbakker met interesse voor de kleinschalige horeca gaat languit op het drukke, bruisende strand van de badplaatsen.

Landschap Noord-Holland, Natuurmonumenten en het provinciaal waterleidingbedrijf PWN, eigenaren en beheerders van natuurgebieden langs de lange kust van deze provincie, hebben de complete kustlijn – 72 kilometer – opgedeeld in zones. Met uitzondering van Texel, want daar bestond al een indeling in recreatieve zones.

Het Noord-Hollandse plan is een voorzet. Maar wel een serieuze, uitvloeisel van het onlangs officieel beklonken Kustpact, waarin overheden en natuurorganisaties hebben afgesproken dat de kust beter wordt beschermd en de bebouwing van strand en duinen aan regels wordt gebonden. “We hopen dat ons voorstel door de provincie wordt verankerd in het ruimtelijke ordeningsbeleid”, zegt Ernest Briët, directeur van Landschap Noord-Holland.

De Noord-Hollandse natuurbeheerders onderscheiden langs de kust vier soorten strand.

• Evenementenstrand (paars op de kaart), waar grote aantallen badgasten verblijven, met strandpaviljoens die jaarrond open blijven, met permanente strandhuisjes voor overnachtingen. Op dit strand mogen ook festivals worden gehouden. In Noord-Holland gaat het alleen om het strand van Zandvoort, dat ook wel Amsterdam Beach wordt genoemd.

• Bruisende stranden (rood op de kaart) liggen bij kleinere badplaatsen, zoals bij Bloemendaal aan Zee, IJmuiden, Wijk aan Zee, Egmond aan Zee, Bergen aan Zee, Camperduin, Petten, Callantsoog, Julianadorp en Den Helder. Dit zijn doorgaans vrij volle stranden met paviljoens die het hele jaar open zijn. In de zomer kunnen hier ook strandhuisjes staan.

• Familiestranden (oranje op de kaart) bij Zandvoort, Velsen, Bakkum, Egmond aan Zee, Camperduin, Petten en Groote Keeten, zijn voor badgasten die met het hele gezin een dagje willen genieten op het strand. De strandpaviljoens zijn hier ook het hele jaar open als dat kan met oog op de natuur van de duingebieden. Strandhuisjes zijn hier niet toegestaan.

Maar er zijn ook nog negentien familiestranden (geel op de kaart) met paviljoens die alleen in de zomer open zijn. Deze stranden liggen in alle Noord-Hollandse kustgemeenten.

• Ontspanningsstranden zijn de stranden waar het rustig en leeg is, waar vogels de ruimte hebben, waar je volgens de natuurbeheerders een zeehond kunt zien. Het zijn dertien stranden, in strekkende kilometers de grootste zone. Zonder paviljoens, zonder strandhuisjes.

Het Kustpact

Zonering is een hulpmiddel om duidelijk te maken in welke delen van de kustzone geen nieuwe recreatieve bebouwing is toegestaan en in welke delen wel, aldus de samenstellers van de kustkaart. Bij de officiële ondertekening van het Kustpact op 21 februari is afgesproken dat de kustprovincies de zonering gaan vastleggen. De provincies hebben een belangrijke stem in het natuurbeleid.

Het Kustpact, opgesteld door zestien milieu- en natuurorganisaties en terreinbeheerders, kwam er nadat ongerustheid was ontstaan over almaar meer bouwplannen voor recreatiewoningen op stranden en in duingebieden. Het pact beoogt het Nederlandse kustlandschap beter te beschermen. Er komt een rem op recreatieve bebouwing op lege stranden en duinen.

De Noord-Hollandse kustkaart is inmiddels aangeboden aan de provincie. Briët (Landschap Noord-Holland): “Wij denken dat deze zonering duidelijkheid biedt aan recreanten, badgasten, het bedrijfsleven en gemeenten. Het is nodig dat de afspraken een juridische status krijgen.”

Er moet duidelijkheid komen over wat er wel en niet kan langs de kust en vooral onder welke voorwaarden, vindt Briët. “Ook wij als natuurorganisaties krijgen heel veel vragen van gemeenten en ondernemers die recreatieplannen hebben. Er is veel behoefte aan helderheid. Met zonering weet iedereen waar hij aan toe is.”

De zoneringskaart wijkt op hoofdlijn vrijwel niet af van de huidige praktijk langs de kust van Noord-Holland. Ook nu is het strand van Zandvoort het enige gebied waar grootschalige evenementen zijn toegestaan en ook nu zijn strandhuisjes en horeca niet toegestaan op grote stukken strand langs kwetsbare duingebieden. “Eigenlijk is de huidige, niet-officiële zonering van de Noord-Hollandse kust prima. Het gaat ons er om dat in de komende jaren de situatie niet verslechtert. En we willen met de zonering ook kansrijke plekken veilig stellen voor strandreservaten, zodat de bontbekplevier, de strandplevier en de scholekster er terugkeren. Over vijf jaar moet de kust nog steeds een plek zijn waar iedereen kan genieten en de natuur goed wordt beschermd.”

De Noord-Hollandse gedeputeerde Joke Geldhof (D66) is blij met de kaart van de natuurorganisaties. “Het is een goed vertrekpunt voor de discussie.” Ze wijst er op dat andere partijen, zoals gemeenten, de recreatiesector en burgers, ook nog een visie zullen hebben op de zonering. “We gaan binnenkort met alle partijen om tafel. Voor de zomer willen we een voorstel klaar hebben.”

Volgens Briët is met de zonering van het strand de discussie nog niet klaar. “Het debat over bouwen in de binnenduinrand is veel spannender en ingewikkelder. Daar zijn we nog niet uit. Er moeten ook afspraken komen over de bescherming van de grote natuurwaarden van de duinen.”