Het is ook nooit normaal op de tv
Het werd een gevleugelde uitdrukking na de inval in Irak: 'de kennis van nu'. Sinds kort bestaat er een NTR-programma dat die titel draagt. 'De kennis van nu' is een populair-wetenschappelijk magazine met ontdekkingen die ons leven kunnen verbeteren. Zoals TDCS, een soort elektronische breindoping die afasie-patiënten weer aan het praten krijgt.
Of een chip die meet of vis na de houdbaarheidsdatum nog eetbaar is. "Wel een beetje duur, om zo'n chip in de verpakking te stoppen", zei onderzoeker Edsger Smits. "Twee euro per stuk." Maar vermoedelijk wordt de 'ingebouwde neus' goedkoper, waardoor we niet meer voor twee miljard euro per jaar aan goed voedsel weggooien. Een prima programma, vooral omdat het niet blijft steken in getheoretiseer, maar toont hoe wetenschap praktisch toepasbaar is in het dagelijks leven.
Fons de Poel toog met de kennis van nu, in de Irak-betekenis van het woord, naar Wil Schuurman, oud-secretaresse en weduwe van Hans Janmaat. In 1986 verloor zij een been na de aanslag van 'anti-fascisten' op het hotel in Kedichem waar de Centrumpartij vergaderde. De 'Brandpunt'-uitzending (KRO) werd één groot mea culpa. "Schuurman", sprak De Poel, "op wie je toen 'gewoon' een aanslag mocht plegen, is jarenlang als een melaatse doodgezwegen. En dat terwijl ze een zachtmoedige vrouw is, zonder wrok. Maar wel gehandicapt en berooid. Toen Janmaat stierf, ging ze door de hel."
De toon was gezet. "Na de aanslag kreeg onze partij een ruimte toegewezen op de bovenste etage van het Kamergebouw", memoreerde Schuurman. "Met de rolstoel moest ik vijf treden op . Een toilet was niet in de buurt." "Tsja", was het commentaar van politicoloog Meindert Fennema, "in de Kamer bestaat geen mededogen." Ietwat beschroomd vertelde hij hoe hij zijn oud-studievriend Janmaat na diens politieke 'doorbraak' had gemeden als de pest.
Politiek journalist Max van Weezel blikte al even schuldbewust terug. Hij interviewde de CP-politicus eens voor de radio, zonder hem ook maar één zin te laten afmaken. "Ik schaam me vreselijk, het slechtste interview dat ik ooit heb gemaakt. Bolkestein, Fortuyn en zelfs Bos en Dijsselbloem zeiden jaren later hetzelfde als Janmaat in de jaren tachtig, en dat werd algemeen geaccepteerd."
"Geen mens die ons beschermde", vertelde Schuurman. "Ruiten ingegooid, doodskisten in de tuin, en niemand greep in." Na de explosie lag ze drie kwartier gewond en bloedend op een ambulance te wachten, terwijl om haar heen fotografen en brandweermannen hun werk deden. "Er werden wel Kamervragen gesteld", zei De Poel fijntjes, "door Peter Lankhorst van de PPR. Over de behandeling van de gearresteerden."
Voormalig actievoerder Jack van Lieshout toonde geen berouw. "Nee, ik heb geen spijt. Geweld is een gerechtvaardigd actiemiddel", hield hij vol. Een aangrijpende uitzending. Goed dat Schuurman haar verhaal mocht doen, en goed dat journalisten op hun eigen rol reflecteerden. Maar toch, het lijkt wel alsof het op tv nooit normaal is. Tóen was Schuurman een fascistische duivelin, nu een halve heilige: CPN-milieu, joodse opvoeding, huilen om Anne Frank. Je zou wensen dat er tóen meer kennis was van nu, en nú van toen.
undefined
