Het feest der plichten voor 9-jarige meisjes

Aga Safar, onze zwijgzame schoonmaker, was op een dag opeens tamelijk spraakzaam. Dat had natuurlijk een reden. Hij wilde extra geld voor een nieuw project in zijn leven: de bruiloft van zijn zoon. Hij had er al een bescheiden lening voor afgesloten bij de bank. Maar dat was niet genoeg.

Want hoewel de bruid gewoon in het piepkleine appartement van het gezin Safar in het uiterste zuiden van Teheran zou trekken, eiste haar familie toch een uitzet van omgerekend ruim 4000 euro; meubels waarvoor geen plaats zou zijn, blinkend serviesgoed, een enorme koelkast die ook ijsblokjes kan maken. Allemaal nieuw, want arm of niet: op tweedehands hebben Iraanse bruiden het nu eenmaal niet.

Ik feliciteerde Aga Safar met de bruiloft van zijn zoon en beloofde hem wat extra geld. Wat leuk en gezellig allemaal, dacht ik nog. Mijn enthousiasme temperde echter naarmate ik meer details kreeg te horen over het aanstaande huwelijkskoppel. Aga Safars zoon was net achttien geworden en diens aanstaande echtgenote veertien! Veertien! Een kind nog!

Helaas is dit geen uitzondering. Hoewel in de steden veel vrouwen en mannen juist erg laat of zelfs helemaal niet trouwen, komen kindhuwelijken op het platteland nog behoorlijk vaak voor. Maar ook bij armere of zeer religieuze families in steden kom je dit verschijnsel tegen. Er is in Iran zelfs sprake van een stijging in het aantal kindhuwelijken.

En dan is veertien nog best oud. Er zijn meisjes van negen die al het uiterst wankele huwelijksbootje instappen. Want hoewel de huwbare leeftijd voor meisjes onder druk van de hervormingsgezinden jaren geleden is verhoogd van negen naar dertien, betekent dit in de praktijk alleen maar dat meisjes onder de dertien, die 'willen' trouwen, hiervoor toestemming nodig hebben van een rechter.

In veruit de meeste gevallen wordt die toestemming direct verleend, en zijn geestelijken ook bereid om het huwelijk in te zegenen omdat de sharia, de islamitische wetgeving, dit toestaat.

De Iraanse Nationale Organisatie voor Burgerregistratie registreerde in het vorige Iraanse jaar, dat afliep in maart, 37.000 huwelijken van meisjes onder de achttien. Het ware aantal ligt waarschijnlijk een stuk hoger omdat veel families de kindhuwelijken niet laten registreren.

Het kinderrechtencomité van de Verenigde Naties waarschuwde dit jaar dat het aantal kindbruiden in Iran stijgt en riep de Iraanse regering op tot een wetswijziging die het expliciet moet verbieden om meisjes op negenjarige leeftijd uit te huwelijken. Het comité stelt voor de minimumleeftijd op zestien te stellen.

Volgens sociologen ligt armoede aan de basis van de toename van kindbruiden. De stijging is te verklaren door de verslechterde Iraanse economie. De jonge bruid trekt meestal in bij de ouders van haar man, die vaak ook nog maar een jaar of zeventien is. De ouders van het meisje zijn veelal opgelucht dat ze een mond minder te voeden hebben.

Een jongen kan met vijftien al trouwen want dan geldt hij als volwassen. Meisjes worden op hun negende officieel vrouw. Daar worden op Iraanse scholen speciale feestelijke ceremoniën voor gehouden, de zogenaamde djasne taklief, het feest der plichten. Dit verwijst naar de religieuze plichten zoals bidden en vasten, die jongens en meisjes respectievelijk op de leeftijden van vijftien en negen dienen te vervullen.

Nu associeer ik plichten persoonlijk niet zo snel met feest maar de Iraanse scholen denken daar duidelijk anders over. Kosten nog moeite worden gespaard om er een dolle boel van te maken. Ome Willem-achtige taferelen met echte mollahs die al prekend 'sleutels -tot-succes' knippen uit veelkleurig papier. Mirakelspelen met een akelige duivel en kinderen die - gelukkig maar - niet naar hem luisteren. En cadeaus natuurlijk. Veel cadeaus.

Deze gezellige feesten hebben echter minder gezellige implicaties. Want wie op de leeftijd van negen of vijftien als volwassen wordt beschouwd, kan niet alleen worden uitgehuwelijkt, maar ook ter dood worden veroordeeld.

undefined