Taal
Het blijft tobben met de spelling van leenwoorden uit talen met een ander alfabet
Haast dagelijks staat er in de krant wel een nieuw woord uit een vreemde taal, meestal het Engels. Vaak wordt zo'n woord niet eens vertaald en raakt het - als leenwoord - sluipenderwijs ingeburgerd.
Staat in de krant echter een woord uit een exotischer taal (Arabisch, Japans, Russisch), dan valt dat wél op, al was het maar omdat het meteen wordt verklaard. Neem zeljonka, dat gisteren in Trouw debuteerde als naam van een kleurstof waarmee in Rusland dissidenten en activisten worden beklad. In een kadertje werd uitgelegd dat zeljonka 'vrij vertaald' 'groen spul' betekent en dat het van oorsprong een antiseptisch middel is.
Hoewel zeljonka nooit eerder in Trouw stond, heeft uw dagblad wel al eerder over dit spul geschreven. Zo berichtte de krant in 2007 dat iemand in de Russische deelrepubliek Tsjetsjenië was opgepakt, waarna 'haar hoofd en wenkbrauwen werden kaalgeschoren en bedekt met zelenka, een soort van jodium met groene kleur'.
Dat het spul toen zelenka heette en nu zeljonka (of zelyonka) wordt genoemd, komt doordat woorden uit talen met een ander schrift (zoals het Cyrillische alfabet van de Russen) worden omgezet in onze schrifttekens en niet iedereen bij die transliteratie dezelfde regels hanteert. Dat verklaart ook waarom de schrijver van de roman 'Oorlog en vrede' nu eens Tolstoi en dan weer Tolstoj heet.
Overigens werd het 'groene spul' in de jaren dertig in ons taalgebied ook weleens gebruikt, onder meer om paaseieren te kleuren. Toen had het nog geen Russische, maar een Nederlandse naam: briljantgroen of brillantgroen.
