Heilige boeken verknipt tot kunst
Hoe heilig is de Koran? Verbranding en verscheuring leiden met de juiste dosis media-aandacht tot stevige protesten. Beeldend kunstenares Meg Hitchcock trekt zich daar weinig van aan: ze verknipt het islamitische heilige boek en maakt met de letters bijbelteksten. Niet als provocatie, benadrukt ze, maar bij wijze van spirituele oefening.
Letters die aanvankelijk verslag legden van de openbaring van Allah vertellen nu dankzij Hitchcock een heel ander verhaal: dat van de christelijke apocalyps. Pikanter is haar behandeling van de islamkritische roman 'de Duivelsverzen'. Dat bestaat niet alleen uit letters uit Salman Rusdies origineel, maar ook uit letters van de Koran. Plots wordt het (volgens sommige moslims blasfemische) verhaal verteld met 'heilige' tekens.
Niet alleen het christendom en islam gaan in de blender. Voor de installaties en collages van de expositie Mantras & Meditations, momenteel te zien in New York, maakte van het Oude Testament ook boeddhistische teksten.
Onvermoede gast
Hindoeïstische oepanisjaden transformeerde ze tot psalm 86, de letters van Darwins 'Origin of Species' vertellen het joods-christelijke scheppingsverhaal. In weer een ander werk, Hallowed Be Thy Name ('Groot is Uw naam'), figureert een onvermoede gast. Daarvoor knipte Hitchcock onder meer uit Nancy Drew-boeken, detectives voor tieners.
De collages zijn niet bedoeld als provocatie, laat de ex-evangelicaal desgevraagd per e-mail weten. Het knippen in heilige boeken is wat haar betreft eerder een noodzakelijk kwaad. 'Door de religies te verweven laat ik zien dat spiritualiteit vele gezichten heeft. Godsdiensten zijn als een grote lapjesdeken: ieder deel heeft zijn eigen schoonheid en toont een unieke glimp van God.'
Kruisbestuiving
Haar religieuze kruisbestuiving moet helpen om ons beeld van God completer te maken. Allah is een alleenstaande, alwetende en alomvattende God, [de hindoeïstische god] Shiva wijdt zich aan het ontdekken van de ware Ik en de [taoïstische godin] Guanyin is de vrouwelijke belichaming van hemelse compassie.'
'De overeenkomsten tussen islam en christendom fascineren me', stelde ze eerder tijdens een interview. 'Ik verhef die godsdiensten tot het hoogste niveau, want ik maak er kunst van.' Glimlachend: 'En dat is de ware religie.'
Kwetsen
Is ze niet bang dat haar werk gelovigen kwetst? In Afghanistan leidde (niet-opzettelijke) koranverbranding onlangs nog tot bloedige protesten. Eerder joeg een Amerikaanse dominee moslims wereldwijd tegen zich in het harnas toen hij het heilige boek in rook deed opgaan. En schrijver Salman Rushdie veroorzaakte een internationale rel toen hij in een roman Koranfiguren opvoerde.
'Ik wil niet op één lijn gezet worden met Rushdie of Theo van Gogh', reageert Hitchcock fel. 'Ik heb nog niet veel kritiek gekregen - waarschijnlijk omdat iedere toeschouwer direct begrijpt dat ik werk vanuit respect.'
Heilige boeken laten zich wel degelijk verknippen, vindt Hitchcock. 'Voor mij geen ironie of onbezonnenheid. Ik ben juist gefascineerd door de onderlinge relaties tussen godsdiensten. Natuurlijk mag je vragen naar het potentiële gevaar van mijn aanpak. Maar onthoud: dat leidt af van mijn positieve boodschap.'
Benieuwd naar Hitchcocks werk? In een In beeld-reportage laten we meer van haar collages zien.
Ik verhef godsdiensten tot het hoogste niveau, want ik maak er kunst vanMeg Hitchcock