Heel Hilversum bakkeleit over Sander Dekker

Zou staatssecretaris Sander Dekker de slag om 'Bananasplit' winnen? Al minstens vijftien jaar trekt de regering ten strijde tegen inhoudsloos Hilversums vermaak, maar de Tros-bananen overleven tot nu toe elke Haagse aanval. Dekkers voorganger Rick van der Ploeg probeerde het in 2000 met een wijziging van de Mediawet: geen platheid meer, maar cultuur, en wel een kwart van de programmering.

Daar kwam niets van terecht. In 2006 becijferde bureau Berenschot dat slechts 14,8 procent van de programma's cultureel van aard was. En wát voor cultuur? De tranentrekker 'Ik mis je' en het keuvelprogramma 'De wandeling' vielen volgens de tv-bazen ook onder dat kopje. Hilversum heeft een grote behendigheid in het omzeilen van de mediawet. Dat bleek ook deze week weer toen de hoogste chef van de publieke omroep, Henk Hagoort, met droge ogen beweerde dat 'Heel Holland bakt' (Max) geen amusement is maar educatie. "Je leert er cake bakken", vertelde hij een stomverbaasde Matthijs van Nieuwkerk.

Komt dát goed uit, want educatie is nu juist een van de vier speerpunten die Dekker Hilversum wil opleggen. De andere zijn: informatie, nieuws en cultuur. "Maar u kunt toch geen programma's gaan verbieden?" vroeg Jeroen Pauw de VVD-bewindsman. "Natuurlijk niet", zei hij, "maar ik kan wel de wet zo aanscherpen dat 'Bananasplit' onmogelijk wordt." Amusement mag in de ogen van de staatssecretaris alleen nog als het een hoger doel dient. Dat vond zijn voorganger Medy van der Laan (2003-2006) ook, maar die verzeilde in dermate surrealistische omroepdiscussies ('Boer zoekt vrouw' is opiniëring, riep de KRO) dat haar beleid nooit van de grond kwam.

Bestaat er zoiets als publiek amusement? Dat wil zeggen amusement dat meer is dan what you see, is what you get? Zeker. Neem 'Koefnoen' (Avro). Vaak uiterst vermakelijk, maar wie goed kijkt, ziet ook een diepere laag: satire op assertiviteit, egocentrisme en maatschappelijke vervreemding.

Denk aan de 'Koefnoen'-dame die elke winkel binnenstapt met de kreet 'zeg, luister eens even', maar zelf nóóit luistert. Pas proefde ze in een ijssalon van alle waar, maar uiteindelijk kocht ze niets. Een geslaagde uitvergroting van de mondige, calculerende burger. Ander voorbeeld: de robots, afgelopen zaterdag, aan het bed van een bejaarde, zieke vrouw. Een aardige parodie op de dreigende technocratisering van de zorg. 'De Karrekrak' ten slotte is niets minder dan een bespotting van participerende ouders in een wel heel modieuze en politiek-correcte basisschool.

'De Karrekrak' (de naam alleen al, fantastisch!) grossiert in krankzinnige projecten. Vorige keer ging het over 'Trek een streep tegen remsporen'. Tegenover al die opgelegde collectieve taken, staan ouders die het vaak alleen over hun eigen kind hebben. Zoals Petra (Plien van Bennekom): "Even een belpauze graag, want ik wil weten of Wiebe z'n eitje kwijt kan bij de nieuwe oppas." Superieure ironie: de ouder als het 'dikke ik' en het kind als prins op de troon.

Vergelijk dat eens met de 'TV kantine' van RTL 4. Leuke typetjes, net als in 'Koefnoen', maar een dubbele bodem ontbreekt ten enenmale. En dát is nu precies het verschil tussen commercieel en publiek amusement.

undefined