Heeft deze kip heimwee en waar is dan haar thuis?

Hoe komt het dat je blíjft kijken naar dit schilderij van Siert Dallinga? Een kip die op een duintop staat en uitkijkt over zee, onder een oer-Hollandse wolkenlucht. Realistischer kan het niet zijn. En toch levert het een intrigerend en haast vervreemdend tafereel op. Dat komt ook door de titel: 'Huiswaarts'. Heeft de kip heimwee en waar is dan haar huis? Tegelijk gaat er ook iets heldhaftigs uit van het dier, dat fier boven ons, de kijkers, uit torent.

Het beeld van een eenzame figuur in de overweldigende natuur is een bekend thema in de schilderkunst. Een kip is geen mens, toch doet dit tafereel denken aan de schilderijen van Jozef Israëls (1824-1911) van vissersvrouwen die op het strand of vanaf een duintop uitstaren over zee. Ook heeft deze eenzame kip wel iets weg van de verloren en dolende figuren op de schilderijen van Caspar David Friedrich (1774-1840), die ook altijd op de rug afgebeeld voor zich uit staren in de natuur. Zoals zijn beroemde 'Monnik op het strand', ook onder zo'n imponerende lucht, en zijn 'Wandelaar boven de nevelen'.

Conservator Ruud Schenk van het Groninger Museum, dat dit schilderij heeft gekocht van een particulier, sluit niet uit dat het ook bedoeld is als ironisch commentaar op voorgangers in de kunstgeschiedenis. Het museum heeft nog een schilderij van Dallinga, 'Tegenspoed', uit 1991, dat eveneens een knipoog lijkt naar een bekend schilderij. Op Tegenspoed staan ijsschotsen afgebeeld waartussen wat huisraad en een schoorsteenpijp liggen. De suggestie van natuurgeweld die het oproept, zit ook in Caspar David Friedrich's schilderij 'De ijszee' met eveneens een opeenstapeling van ijsschotsen en een schip dat in de diepte verdwijnt.

Oud-directeur Frans Haks (1938-2006) van het Groninger Museum wilde dit werk - in zijn ogen het toppunt van noordelijk realisme - al kopen kort nadat Dallinga het had gemaakt. Een particulier was hem te snel af. Schenk: "We zijn blij dat we de kip alsnog in huis hebben gekregen."

Siert Dallinga (1957) volgde de schilder- en tekenopleiding op de Minerva Academie in zijn geboortestad Groningen. Kort na zijn opleiding stopte hij met schilderen om speelse sculpturen van allerlei materialen te gaan maken. Eind jaren tachtig pakte hij de verfkwasten weer op. Met als een van de eerste resulaten deze fascinerende kip.

undefined