Haren is niet de schuld van sociale media
Haren heeft een traumatische nacht doorgemaakt, met omvangrijke schade, materieel, lijfelijk en emotioneel. Niet door een meisje dat per ongeluk een uitnodiging op Facebook zette, maar door toedoen van jongeren die maar één doel hadden: rotzooi trappen. Het is misselijkmakend. Bij het zien van de beelden probeer je een verklaring te vinden, maar de ratio biedt hier geen soelaas. Het zijn redeloze idioten.
Ze hebben eerder huisgehouden, op tal van plaatsen. Rellen als die van het afgelopen weekeinde in Haren doen zich af en toe voor. Min of meer spontane samenscholingen die uit de hand lopen zijn niet van gisteren, maar de dimensies zijn wel veranderd. Snelheid, omvang en de gewelddadigheid, ze zijn allemaal gegroeid. Dat komt onder meer door sociale media als Facebook.
De sociale media zijn niet oorzaak of bron van rellen. In het verleden kon een nachtelijke oproep op de radio ook een mensenmassa in beweging zetten. Maar broadcasting was toen voorbehouden aan professionelen. Met internet en de sociale media is iedereen broadcaster geworden. Een film, foto of uitnodiging die aardig is voor vrienden en bekenden, kan een bereik krijgen van miljoenen mensen, vele malen groter dan het bereik van die nachtelijke radiopresentator. Tegenhouden of verbieden kan niet en is ook niet wenselijk; gebruikers en samenleving moeten leren ermee om te gaan.
Het mooie van de moderne communicatiemiddelen is dat het goed boeven vangen is. Iedereen die zich in Haren schuldig heeft gemaakt aan een misdrijf, is in beeld gevangen, letterlijk, met politiecamera's, mobieltjes van omstanders et cetera. Zoals de chef van politie in Haren dit weekeinde zei: Maak je geen illusie, we zullen je vinden, dus meld je maar vast. Verscheidene relschoppers hebben dat inmiddels gedaan, al dan niet 'vergezeld' door hun ouders.
Met het opsporen en bestraffen van de relschoppers is de materiële en immateriële schade in Haren niet meteen hersteld. Maar het helpt. En het is nodig, willen we ooit duidelijk krijgen dat het niet normaal is om bij het zien van een politieagent met verkeersborden te gaan gooien. In de doorgedraaide gekte kan de ratio verloren gaan, maar we moeten blijven proberen om die weer terug te krijgen.
Daarbij zou ook in dit geval onafhankelijk onderzoek moeten uitwijzen of de escalatie voorkomen had kunnen worden. Ook dat kan helpen om herhaling van geweld te voorkomen, hoe redeloos ook.